گزارش‌ها حاکی از آن است که بیشتر باشندگان ولایت دایکندی، هنوز هم به خدمات صحی معیاری در این ولایت دسترسی ندارند، نبود خدمات صحی مناسب و قابله‌های زن در این ولایت سبب شده است که مرگ و میر هنگام ولادت، هنوز هم از کودکان و مادران قربانی بگیرد.
با آن‌که حمایت از مادران و کودکان در اولویت کارهای وزارت صحت عامه‌ی افغانستان قرار دارد، ولی تا هنوز هم در بسیاری از شهرستان‌های دایکندی، زنان از سوی افراد غیرمتخصص به صورت سنتی ولادت داده می‌شوند.
مسؤولان در ریاست صحت عامه‌ی دایکندی می‌گویند در شش ماه پسین ۴ واقعه‌ی مرگ‌ومیر مادران در این اداره ثبت شده است.
فعالان حقوق زن در این ولایت اما می‌گویند که آمار مرگ‌و میر زنان بیش از چیزی است که ثبت می‌شود.
رحیمه خاوری یکی از فعالان حقوق زن این ولایت می‌گوید، اکثر مرگ‌ومیرمادران در این اداره به ثبت نمیرسد.
« درچند از ولسوالی ناامن، موسسه و شفاخانه‌ها وجود ندارد و ریاست صحت عامه دایکندی فاقد معلومات در این بخش است.»
رحیمه خاوری از ریاست صحت می‌خواهد تا نظرسنجی صورت گیرد و نظر به نفوس هر شهرستان مراکز صحی ایجاد شود.
علی خان آرام رئیس اداره‌ی صحت عامه‌ی دایکندی می‌گوید، عنعنات ناپسند در این ولایت سبب افزایش مرگ‌ومیر مادران و کودکان هنگام زایمان می‌شود.
«در اکثر ولسوالیها، فرهنگ استفاده ازمراکز صحی مروج نیست و مردان ولادت کردن خانم‌ها را در مراکز صحی یک نوع عار می‌دانند.»
رئیس صحت عامه این ولایت می‌گوید، ۱۴۱ مرکز صحی در ولایت دایکندی فعال است.
دوردست بودن روستا‌ها از مراکز صحی و پراگندگی خانه‌های مسکونی در روستا‌ها از دیگر مشکلات مردم این ولایت است.
ازسویی هم شماری از باشندگان این ولایت می‌گویند نبود امکانات صحی در این ولایت از زنان قربانی می‌گیرد.
فرشته یک سال پیش، خواهرش را به دلیل دور بودن کلنیک تا خانه‌ی شان بر سر ولادت در مسیر راه از دست داده است.
او می‌گوید: « درمرکز صحی ما داکتران متخصص وجود ندارد، اگر خواهرم را آن شب به کلنیک انتقال می‌دادیم آن‌ها حتما می‌گفتند که باید به مرکز نیلی انتقال دهیم و تا مرکز ۴ ساعت فاصله داریم.»
نبود قابله‌های متخصص و تجهیزات لازم در مراکز صحی از جمله بانک خون، بالونهای گاز اکسیژن و کمبود دوا در مراکز صحی سبب می‌شود تا مردم ولایت دایکندی مجبور شوند مریضان شان را به ولایت‌های کابل و یا بامیان انتقال دهند.
گزارش‌گر: زلیخا احمدی
