گزارشگر: بهار افشارزاده
در سال‌های اخیر ازدواج‌های غیرسنتی، با آشنایی قبل از ازدواج پسر و دختر، به شکل چشمگیری در ولایت هرات افزایش یافته و تعداد زیادی از خانواده‌های هراتی نیز با این سبک ازدواج موافق اند.
در این نوع ازدواج‌ها دختران و پسران قبل از ازدواج با همدیگر آشنا می‌شوند و بعداز تفاهم با هم ازدواج می‌کنند.
محمد ۲۶ ساله از این که به شکل غیرسنتی ازدواج کرده است چنین می‌گوید:«وقتی تصمیم به ازدواج گرفتم سعی داشتم تا با کسی ازدواج کنم که تا حدی با او آشنایی داشته باشم، همین هم سبب شد تا با یکی از همکلاسی‌هایم ازدواج نمایم.»
محمد اضافه نمود:«به نظر من ازدواج من تلفیقی از سنتی و غیر سنتی بود چرا که تمام مراحل خواستگاری با حضور خانواده‌ی من و همسرم انجام شد.»
ازدواج‌های غیر سنتی تا حد زیادی در بین خانواده‌های هراتی نیز مورد پذیرش قرار گرفته است.
محمد انور چون انتخاب همسر را حق فرزند خود می‌داند، می‌گوید: «از این که پسرم خودش همسر آینده‌ی خود را انتخاب نموده ناراحت نشدم.»
وی گفت:«دختری را که ما (پدر و مادر) برای پسرمان انتخاب نموده بودیم، پسرم راضی نبود که با او ازدواج کند. ما هم پا فشاری نکردیم چون بحث یک عمر زندگی است و زمانی که دختر و پسر با هم تفاهم نداشته باشند، زندگی ایده آلی را نخواهند داشت.»
دختران نیز از این که این حق انتخاب به آن‌ها داده شده است اظهار خوشحالی می‌نمایند.
پریسا (اسم مستعار) که دو سال می‌شود نامزد شده است چنین می‌گوید: «خانواده‌ام در انتخاب همسر مرا آزاد گذاشتند، اما همیشه مرا راهنمایی می‌نمودند که در انتخابم اشتباه نکنم.»
پریسا اضافه نمود:«من قبل از ازدواج در مورد همسرم شناخت داشتم. این شناخت من باعث شده است تا با نامزدم تفاهم داشته باشم.»
درهمین حال جامعه شناسان دلیل افزایش ازدواج‌های غیر سنتی در هرات را باز شدن جامعه و ایجاد ارتباطات زیاد بین افراد جامعه می دانند.
علی الله آزاد استاد دانشکده‌ی جامعه شناسی در این رابطه می‌گوید، مسیر حرکت جامعه به سوی افکار باز و ایجاد ارتباطات بیشتر سبب شده است تا این پدیده (ازدواج‌های غیر سنتی) در جامعه زیاد شود.
آقای آزاد در ادامه گفت:«خانواده‌ها نیز از این پدیده حمایت می‌نمایند، امروزه بیشتر خانواده‌ها ناظر قضایا هستند و نقش تعین کننده گی خانواده‌ها در ازدواج‌ها، به نقش نظارتی و حمایتی تبدیل شده است. در گذشته دو فرد که ازدواج می‌نمودند حتی نمی‌توانستند همدیگر را ببینند اما در حال حاضر چنین حالتی موجود نیست.»
این در حالیست که علما دین نیز ازدواج‌های غیر سنتی را تحت شرایط خاص جایز می‌دانند.
عبدالمجید صمیم استاد دانشکده شرعیات هرات در رابطه با این شرایط چنین می گوید: «پذیرش اینگونه ازدواج‌ها از دیدگاه اسلام بستگی به چگونگی آشنایی دختر و پسر دارد. هرگاه یک پسر دختری را می‌بیند و بعدا آن را به عنوان همسر انتخاب می‌نماید و از طریق خانواده‌ها و به اساس اصول، قوانین و عرف جامعه به خواستگاری می‌رود، اگر آن ازدواج انجام گیرد هیج اشکالی در آن وجود ندارد.»
وی اضافه نمود: «گفتگوی دختر و پسر قبل از ازدواج که با اجازه‌ی خانواده و توام با حفظ حجاب باشد و خلوت در آن نباشد، و بحث در مورد زندگی آینده و برنامه‌های مربوط به آن باشد نیز جایز است.»
در هرات این گونه ازدواج‌ها در حالتی انجام می‌شود که در بین تعدادی از خانواده‌ها دخترها و پسرها هنوز هم به اجبار تن به ازدواج با افرادی که انتخاب خانواده‌ها می‌باشد می‌دهند.
