مبارزهی بیدرنگ زنان، علیه “آپارتاید جنسیتی” در افغانستان و ایران
حدیث حبیبیار
شماری از مدافعان و فعالان حقوق زن، رهبران زنان در جهان، حقوقدانان بینالمللی، خبرنگاران زن و زنان معترض ایرانی و افغانستانی با راهاندازی کارزاری از جامعهی بینالمللی میخواهند که «جرم آپارتاید جنسیتی» را در این کشورها بهرسمیت بشناسد.
هیدر بار، معاون بخش زنان دیدبان حقوق بشر در افغانستان در سخنرانی اش در مورد بررسی این کارزار و “آپارتاید جنسیتی” علیه زنان در حاکمیت طالبان به رسانهها میگوید که هدف این کارزار بلند کردن صدای زنان افغانستانی و مشارکت دوبارهی آنان در همهی عرصههای عمومی است.
هیدر بار گفت: “موضع خود سازمان ملل هم درین باره هنوز مشخص نیست. هدف این کمپین این بوده که قانون بینالملل تغییر یابد. من از نزدیک کارزار خاتمهدادن به آپارتاید جنسیتی را از ماه مارچ ۲۰۲۳ که قرار بود آغاز شود، نظارت میکنم. توجه داشتم به تبعیض جنسیتی که در افغانستان وجود دارد؛ اما به این باورم که این توجه باید مکرر و مستمر باشد. یکی از بحثهای موجود در این کمپین این است که چگونه آگاهی را افزایش بدهیم و آپارتاید جنسیتی را به عنوان یک جرم معرفی کنیم، تا جهان آن را به رسمیت بشناسد.”
ظریفه یعقوبی، فعال حقوق زن نیز در برگهی اجتماعی اکساش نگاشته که کارزار جهانی علیه “آپارتاید جنسیتی” متعلق به تمام زنان و مردان افغانستان و جهان نا برابر است.
بانو یعقوبی نوشت: “ما زنان متعهد افغانستان برای حراست و گسترش این کمپین به صورت دوامدار تا پیروزی مبارزه میکنیم.”
در این مورد پروانه ابراهیمخیل، مدافع حقوق زن و بنیانگذار جنبش صلح و آزادی در حساب کاربری اکس خود میگوید که هر صدایی که به حمایت زنان افغانستان برای دستیابی به حقوق برابر و مبارزه با “آپارتايد جنسیتی” بلند شود را استقبال میکند.
ابراهیمخیل گفت: “مبارزهی زنان برای دستیابی به حقوق برابر شان در هر گوشهی دنیا قابل ستایش و تقدیر است. باید صدای زنان افغانستان حمایت و مورد استقبال قرار بگیرد.”
پس از تسلط مجدد طالبان بر افغانستان، زنان از آموزش، کار و از حقوق سیاسی و مدنی محروم شدهاند. فعالان حقوق بشر و کارشناسان سازمان ملل متحد، میگویند که طالبان با حذف زنان از حوزهای عمومی “آپارتاید جنسیتی” را برقرار کرده است.
فعالان حقوقبشر نقض سیستماتیک و عمدی حقوق اساسی زنان از سوی طالبان را مصداق آپارتاید جنسیتی دانسته و از مراجع قضایی کشورها خواستهاند تا این پدیده را به رسمیت بشناسند.
با این حال زنان افغانستانی و ایرانی با راهاندازی این کارزار از سوی “اتحاد علیه آپارتاید جنسیتی” و نشر اعلامیهای برای گسترش صدای زنان این کشورها که با سیستم “آپارتاید جنسیتی” مبارزه میکنند؛ خواستار پایان دادن به این «جرم» شدهاند.
در بیانیهای این کارزار که در وبسایت رسمی این اتحادیه منتشر شده بود، آمده است که طالبان و جمهوری اسلامی باید بهعنوان نظامهای “آپارتاید جنسیتی” دستهبندی شوند.
این کارزار پس از سخنرانی مسیح علینژاد، فعال مخالف جمهوری اسلامی، در شهر مونیخ آلمان راه اندازی شد. برخی از فعالان زن افغانستانی نیز به این کارزار پیوستهاند.
این در حالیست که چندی پیش مسیح علینژاد کنشگر حقوق زن، در پیامی به مناسبت نوروز، سال جدید خورشیدی را “سال اتحاد ایرانیان و افغانستانیها علیه آپارتاید جنسیتی” خواند. این کنشگر حقوق زن با راهاندازی کارزار “اتحاد علیه آپارتاید جنسیتی” درصدد معرفی حکومت ایران و طالبان بهعنوان نظامهای “آپارتاید جنسیتی” است.