محرومیت ۲.۲ میلیون دختر از آموزش؛ افغانستان درگیر شدیدترین بحران آموزشی در جهان است

صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل (یونیسف)، در گزارش تازه‌ای گفته نظام آموزشی افغانستان با بحران‌های عمیق از جمله ممنوعیت آموزش دختران روبه‌رو است. داده‌های این سازمان نشان می‌دهد که نرخ سواد زنان تنها ۲۷ درصد است؛ موضوعی که یونیسف آن را یکی از شدیدترین بحران‌های آموزشی در جهان می‌داند.

یونیسف، امروز (یک‌شنبه، ۲۰ میزان) در گزارشی نوشته که به دلیل محدودیت‌های طالبان بر آموزش دختران بیش از ۲.۲ میلیون دختر از رفتن به مکتب بازمانده‌اند.

در بخشی از گزارش آمده که سیاست‌های محدودکننده، کم‌بود بودجه و بحران‌های پی‌درپی انسانی، دست‌آوردهای دو دهه گذشته آموزش در افغانستان را از بین برده است. در نتیجه، میلیون‌ها کودک به‌ویژه دختران از آموزش باکیفیت و برابر محروم شده‌اند.

این نهاد افزوده که آموزش دختران بالاتر از صنف ششم عملاً متوقف شده و اکنون ۲.۲ میلیون دختر از ادامه تحصیل بازمانده‌اند. این گزارش می‌افزاید که در سطح ابتدایی، رشد ثبت‌نام متوقف شده و مشارکت دختران شکننده و نابرابر است.

یونیسف هشدار داده که با بسته‌ماندن مکتب‌های متوسطه و لیسه برای دختران، نابرابری آموزشی در افغانستان به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش یافته و پیامدهای اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای خواهد داشت.

در گزارش آمده که ۷۹ درصد مکتب‌ها در افغانستان برق ندارند و تقریباً نیمی از آن‌ها بدون ساختمان امن هستند. کم‌بود امکانات، نبود آب و خدمات بهداشتی، و نبود دیوار محافظ در مکتب‌ها نیز، از عامل‌های اصلی دوری دختران از آموزش عنوان شده است.

یونیسف، می‌گوید برنامه‌های سوادآموزی برای زنان و دختران در حال گسترش است؛ اما هم‌چنان فاصله زیادی تا پاسخ‌گویی به نیاز واقعی جامعه وجود دارد. برنامه سوادآموزی جوانان و بزرگ‌سالان یونسکو از سال ۲۰۲۲ تاکنون بیش از ۵۶ هزار تن –عمدتاً زنان– را تحت پوشش قرار داده است، اما این میزان در برابر میلیون‌ها زن بی‌سواد ناچیز است.

این نهاد هم‌چنان تأکید کرده که مشارکت دختران در آموزش‌های فنی و حرفه‌ای تقریباً به صفر رسیده است و تغییرهای اخیر در برنامه‌های درسی، با حذف مضمون‌های چون حقوق بشر، برابری جنسیتی و علوم سیاسی، نگرانی‌های تازه‌ای درباره‌ی آینده آموزشی زنان به‌وجود آورده است.

یونیسف هشدار داده است که بدون بازگشت دختران به مکتب و سرمایه‌گذاری پایدار در آموزش، آینده‌ی افغانستان در خطر جدی قرار دارد. این نهاد از جامعه جهانی خواسته که با حمایت هدف‌مند از آموزش دختران، از فروپاشی کامل نظام آموزشی در کشور جلوگیری کند.