ریچارد بنت: سازوکار جهانی برای پیگیری نقض حقوق زنان افغانستانی ایجاد شود
آینور سعیدپور

ریچارد بنت، گزارشگر ویژهی شورای حقوق بشر سازمان ملل در امور افغانستان، در تازهترین گزارش خود به به این کشور هشدار داده که وضعیت حقوق بشر در افغانستان، بهویژه برای زنان و دختران، همچنان در حال وخامت است و جامعهی جهانی نباید در برابر آن بیتفاوت بماند.
فرشته عباسی، پژوهشگر بخش آسیا در دیدهبان حقوق، با استناد به این گزارش در مقالهای که در وبسایت این سازمان نشر شده، نوشته که بنت از کشورها خواسته که یک سازوکار جامع و مستقل برای مستندسازی، پیگیری حقوقی و حمایت از عدالت برای قربانیان نقض حقوق بشر، بهویژه آزار و اذیت جنسیتی، ایجاد کنند.
در این گزارش، که قرار است هفته آینده در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو بررسی شود، تأکید شده که زنان و دختران در افغانستان با «تبعیض سیستماتیک و چندلایه» روبهرو هستند.
در این گزارش، ممنوعیت آموزش، محدودیتهای کاری، محدودیت بر رفتوآمد و مشارکت اجتماعی و همچنان استفاده از نهادهای قضایی برای سرکوب زنان از جمله موردهای است که بنت بر آنها تمرکز کرده است.
ریچارد بنت، در گزارش خود آورده که نظام قضایی کنونی در افغانستان بهجای محافظت از حقوق زنان، به ابزاری برای خاموشکردن صدای آنها بدل شده و در بسیاری موردها، زنان قربانی خشونت نه تنها حمایت نمیشوند؛ بلکه با مجازات نیز روبهرو میگردند.
گزارشگر شورای حقوق بشر، خواستار ایجاد سازوکار بینالمللی پاسخگویی شده است؛ سازوکاری که بتواند شواهد مربوط به نقض حقوق بشر، از جمله «جنایتهای جنسیتی»، را ثبت و برای پیگرد حقوقی عاملان، پروندهسازی کند. به باور بنت، این اقدام میتواند به روندهای قضایی در دادگاه کیفری بینالمللی (ICC)، دیوان بینالمللی دادگستری (ICJ) و صلاحیت جهانی کشورها کمک کند.
این گزارش در حالی به شورای حقوق بشر، ارایه میشود که زنان و دختران در نزدیک به چهار سال گذشته از ابتداییترین حقوق شان در حاکمیت طالبان محروم شده اند.
در سوی دیگر، تحولهای جهانی سبب شده که موضوع حقوق بشری در افغانستان بهویژه وضعیت زنان از محور توجهی جهانی دور شود.