خبرنگاران زن افغانستانی، متاثر از فرمان‌های طالبان

دفتر هماهنگ کننده‌ی کمک‌های بشر دوستانه‌ی سازمان ملل متحد، گفته است که محدودیت‌هایی طالبان بر خبرنگاران زن، از جمله پوشیدن حجاب و ماسک اجباری در جریان اجرایی برنامه‌های رسانه‌ای، باعث شده است تا خبرنگاران زن از شغل خبرنگاری در رسانه‌ها عقب نشینی کنند. 

اوچا، با نشر زندگی‌نامه‌ای به زندگی یک خبرنگار زن که با آمدن طالبان و وضع محدودیت‌ها از سوی این گروه بیکار شده، پرداخته است. 

نبیلا، فعال حقوق زن و خبرنگار بود که برنامه‌های تلویزیونی را برای زنان در ولایت بامیان، رهبری می‌کرد. درباره‌ی زنان و جامعه بحث می‌کرد. نبیلا از طریق نوشته‌های خود، از کمک‌های زنان موفق، از جمله امدادرسان‌های زن، تجلیل کرده و زنان را در جامعه بر حمایت از زنان دیگر، تشویق می‌کرد. 

دفتر هماهنگ کننده‌ی کمک‌های بشر دوستانه‌ی سازمان ملل متحد، نوشته است: «از سال ۲۰۱۹ تا وسط‌های سال ۲۰۲۱، نبیلا به تلویزیون منتقل شد. او به‌عنوان مجری اخبار، به‌روزرسانی‌های به‌موقع و آگاهانه را به مخاطبان در سراسر این ولایت ارائه کرد. هم‌زمان، او از تئاتر به‌عنوان سکویی برای دفاع از حقوق زنان استفاده کرد. اجراهای او آزادی‌های شخصی زنان مانند حقوق ارث و آزادی انتخاب همسر را ترویج می‌کرد. از طریق این روی‌کرد دوگانه، هدف او افزایش آگاهی و ایجاد گفت‌و‌گوهای معنادار در مورد موضوعاتی بود که برای توان‌مندسازی و برابری زنان حیاتی است.»

در همین حال اوچا گفته است که؛ پس از تسلط دوباره‌ی طالبان در آگوست ۲۰۲۱، آرزوهای نبیلا و هزاران خبرنگار زن در افغانستان، با محدودیت‌های که طالبان بر خبرنگاران زن، از جمله اجبار به پوشیدن حجاب در حین پخش، به چالش کشیده شد؛ این دستور طالبان، او را مجبور کرد از حرفه خود عقب نشینی کند.

اوچا به نقل از نبیلا نگاشته است: «من مجبور شدم از کار رویایی‌ام دور شوم، که سخت‌ترین تصمیمی است که تا به حال گرفته‌ام.»

اکنون این خبرنگار پیشین، برای توان‌مندسازی سایر زنان افغانستانی تلاش می‌کند. او جلسه‌های آموزشی آنلاین در زمینه‌ی گزارش و داستان نویسی را برای بیش از ۱۰۰ زن افغانستانی در رسانه‌ها دایر کرده و رهبری می‌کند. با شناخت وضعیت اسف‌بار نبیلا توانسته برای حدود ۲۰ زن بیکار، هزینه‌ی دوره‌های خیاطی شان را تامین کند. این امر زنان را قادر می‌سازد تا مهارت‌های دیگری را به‌دست آورند و محصولات خود را در بازار محلی بفروشند تا از خانواده‌های خود حمایت کنند.

او در این مورد گفته: «من نمی‌توانم صبر کنم. می‌خواهم بر چالش‌های تحصیل دختران و زنان شاغل در افغانستان غلبه کنم تا بتوانم به کمک هایمان به جامعه و حمایت از کسانی که پشت سر من هستند ادامه دهم.»

از سوی هم مریم-مستعار- نیز خبرنگاری است که پس از روی کار آمدن طالبان، به فعالیت‌های رسانه‌ای اش پایان داده است. او در مورد ترک شغل خبرنگاری در صحبت با خبرگزاری بانوان افغانستان گفت: «محدودیت‌های زیادی بالای رسانه‌ها وضع شده است. یکی خو فشار طالب است و فشار دیگر از سوی مالک‌های رسانه است که فشار روحی و روانی کارکنان را ضرب صفر کرده‌اند. زنان خبرنگار با دشواری‌های فراوان کار می‌کنند، اما در اواخر رسانه‌ی که من مصروف کار بودم، معاش را تا پنجاه درصد کاهش داده بود. واقعا دیگر حتی کرایه راه هم نمی‌شد. من مجبور شدم وظیفه‌ی خود را ترک کنم. و دیگر اینکه هیچی انگیزه‌ی برای کار در رسانه با وجود چالش‌های که طالبان وضع کرده‌اند، نمانده است.»

سازمان ملل متحد با نشر گزارش گفت که طالبان پس از به قدرت رسیدن شان در افغانستان، بیش‌از ۵۰ فرمان برای محدود کردن هرچه بیش‌تر زنان و دختران صادر کرده‌اند. کارشناسان سازمان ملل متحد نیز این رفتار طالبان با زنان را «آپارتاید جنسیتی» خوانده و می‌گویند که این گروه نیمی از جمعیت جامعه‌ را محروم کرده‌اند.