دیده‌بان حقوق بشر: ممنوعیت آموزش دختران افغانستانی ظالمانه و غیرقانونی است
آی‌نور سعیدپور
دیده‌بان حقوق بشر، از ادامه‌ی ممنوعیت آموزش دختران در افغانستان ابراز نگرانی کرده و گفته که این وضعیت «ظالمانه، مضر و غیرقانونی» است.
سحر فطرت، پژوهش‌گر بخش حقوق زنان دیده‌بان حقوق بشر، در مقاله‌ای به مناسبت چهارمین سال‌گرد بسته‌شدن مکتبهای دخترانه‌ی بالاتر از صنف ششم، نوشته که دختران به دلیل جنسیت‌شان از دنبال‌کردن رویاهای شان محروم شده‌اند.
در بخشی از مقاله آمده که بدون آموزش، دختران به ازدواج زودهنگام سوق داده می‌شوند، از فرصت‌های شغلی محروم می‌شوند و دیگر قادر به شکل‌دادن آینده‌ی‌شان نیستند. «این ممنوعیت صدای دختران افغانستانی را خفه می‌کند، امیدهای آنان را می‌دزدد و تخیل و پتانسیل آنان را نیز خفه می‌کند.»
پژوهش‌گر بخش حقوق زنان دیده‌بان حقوق بشر، افزوده چهار سال محرومیت دختران از آموزش «حمله‌ی مستقیم به حقوق بشر و ضربه‌ای ویران‌گر به آینده‌ی افغانستان» است. به گفتهی فطرت، طالبان با این اقدام نه تنها که رویاهای میلیون‌ها دختر را نابود کرده؛ بلکه جامعه‌ی افغانستان را در چرخه‌ای عمیق‌تر از نابرابری، فقر و ظلم ریشه‌دار گرفتار می‌کنند.
سحر فطرت، هم‌چنان از عمل‌کرد جامعه‌ی جهانی در برابر این وضعیت نیز، انتقاد کرده و گفته که جهان به اندازه‌ی کافی برای محافظت از آموزش دختران افغانستانی تلاش نکرده است. «ناتوانی یا عدم تمایل دولت‌ها برای اقدام، این پیام را می‌فرستد که کودکان افغانستانی اهمیتی ندارند یا به نوعی درجه دو استند.»
دیده‌بان حقوق بشر، با اشاره به موضع‌گیری جهانی در برابر وضعیت زنان و دختران افغانستانی به‌ویژه در بخش آموزش، تاکید کرده که این سکوت در برابر چنین «بی‌عدالتی فقط ستم‌گران را توان‌مند و نابرابری را عادی می‌کند.»
سحر فطرت، در بخشی از این مقاله، نوشته که آموزش یک امتیاز نیست؛ بلکه حقی برای همه، از جمله دختران افغانستانی است.
پژوهش‌گر بخش حقوق زنان دیده‌بان حقوق بشر، افزوده دولت‌هایی که ادعای توجه به زنان، دختران و حقوق آنان را دارند، باید با اولویت‌دادن به این موضوع، اقدام‌های معناداری انجام دهند و با استفاده از سازمان ملل متحد و نهادهای منطقه‌ای، ممنوعیت آموزش دختران را به یک مسئله‌ی هم‌واره قابل مشاهده تبدیل کنند.
در بخشی از مقاله آمده است: «یک راه کلیدی برای ارسال این پیام با صدای بلند و واضح، حمایت از درخواست زنان افغانستانی برای ایجاد یک جنایت بین‌المللی آپارتاید جنسیتی است. زنان و دختران افغانستانی مدت زیادی است که منتظر مانده‌اند، جامعه‌ی بین‌المللی باید همین حالا در کنار آنان بایستد.»
این واکنش‌ها، هم‌زمان با چهارمین سال بسته‌شدن مکتبهای دخترانه در افغانستان مطرح شده است. طالبان در اگست ۲۰۲۱، زمانی که قدرت را به دست گرفت، با صادرکردن فرمانی، آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را ممنوع کرد. با وجودی که در ابتدا این فرمان را تحت عنوان «امر ثانی» صادر کردند؛ اما با گذشت چهار سال نه تنها که نشانه‌ای از لغو این «امر ثانی» نیست؛ بلکه محدودیت‌ها به گونه‌ی بی‌سابقه بر زنان و دختران تشدید شده است.
