انتقاد بنیاد «جامعهی باز» از سکوت جهان و تشدید نقض حقوق بشر در افغانستان
لیدا بارز
بنیاد «جامعهی باز» که برای ترویج و دفاع از عدالت و حقوق بشر بهویژه حقوق بشر زنان، فعالیت دارد؛ در واکنش به رفتار طالبان در برابر زنان افغانستانی، گفته است که در هیچ جای دیگر از جهان «حملهای به این اندازه گسترده، سیستماتیک و همه جانبه» در مورد حقوق زنان و دختران صورت نگرفته است.
این نهاد مدافع حقوق بشر، با نشر پروندهی که جنایت علیه بشریت را به دیوان بینالمللی دادگستری معرفی میکند؛ نگاشته است که با وجود محکومیتهای بینالمللی از اقدامهای «ظالمانهی طالبان»، تاهنوز هیچ اقدام قانونی در جهان، انجام نشده است. در عوض، طالبان به «تشدید» سرکوب خود ادامه میدهند.
در بیانیهای بنیاد جامعهی باز، آمده است؛ ائتلاف رو بهرشد زنان افغانستانی، دارندگان مأموریت سازمان ملل، کارشناسان حقوقی، جامعهی مدنی و فعالان از کشورها میخواهند که علیه افغانستان، شکایت کنند.
از سوی هم در بیانیهای منتشر شده همچنین ذکر شده است که، دیوان بینالمللی دادگستری (ICJ) بهدلیل نقض کنوانسیون در مورد حذف همه اشکال تبعیض علیه زنان (CEDAW)، که افغانستان، نیز شامل این کنوانسیون است؛ رسیدگی شده و طالبان را در قبال نقض شدید حقوق بشر، پاسخگو سازد.
این بنیاد از وضعیت وخیم زنان و دختران تحت حاکمیت طالبان، ابراز نگرانی کرده است. دیوان عالی دادگستری را فرصتی برای رسیدگی به وضعیت زنان در افغانستان، خوانده است.
در همین حال، بنیاد جامعهی باز، با نشر یک نظر سنجی که شامل ۲۱ مورد از نقض حقوق زنان است را منتشر کرده و از مخاطبان میخواهند که در این نظر سنجی برای رسیدگی به چالشهای زنان در افغانستان و ایجاد پروندهی علیه طالبان در دادگاه بینالمللی دادگستری، همکاری نمایند. این بنیاد گفته است: «نقش ICJ نسبت به دادگاه کیفری بینالمللی، گاماای بالقوه مورد، نگرانی از مشروعیت و به رسمیت شناختن طالبان، نقش افغانستان، جامعهی مدنی و نتایج احتمالی این پرسشهای متداول همچنین چگونگی دعوای ICJ را نشان میدهد که میتواند از طریق احکام قانونی احتمالی از افغانستانیها بهویژه زنان، حمایت کند.»
بهباور این بنیاد مدافع حقوق بشر، ایجاد پروندهای علیه جنایت طالبان در دادگاه کیفری بینالمللی، تلاشهای حمایتی را تقویت کرده و همچنین میتواند تأثیر بیشتری بر روابط بینالملل و ارائهی مزایای عملی نیز داشته باشد.
صحبتها از بهرسمیت شناسی اقدامهای طالبان، بهعنوان جنایت علیه بشریت در حالیست که در بیشتر از یک ماه اخیر، شماری از خبرنگاران، مدافعان حقوق بشر و زنان معترض افغانستانی با راهاندازی کارزاری، خواستار بهرسمیت شناسی «آپارتاید جنسیتی» در افغانستان شدهاند.
شماری دیگر از چهرههای سرشناس حقوقی و بینالمللی نیز در حمایت از جرمانگاری آپارتاید جنسیتی در افغانستان، به این کارزار جهانی پیوستهاند. این کارزار تحت عنوان «اتحاد علیه آپارتاید جنسیتی» راهاندازی شده که هدف اساسی آن، توجهی جامعهی جهانی به وضعیت اسفبار زنان و ادامهی سرکوب طالبان در این کشور است.