نقش نهادهای مدنی در دفاع از حقوق زنان

نهادهای جامعه‌ی مدنی به سازمان‌های مردم گردان اطلاق می‌شود که از طریق آگاه کردن مردم در جوامع تلاش می‌کنند به نفع مردم برسیاست‌های حکومت‌ها تاثیر بگذارند. جامعه‌ی مدنی یکی از ارکان جوامع دموکراتیک می‌باشد. جامعه‌ی مدنی در واقع سیستمی است که از طریق آن ملت‌ها می‌توانند دولت‌ها را به شفافیت و حساب‌دهی وادارند.

جامعه‌ی مدنی در کشورهای تقویت می‌شود که انتخابات آزاد، و تعهد به ارزش‌های چون حقوق بشر، دموکراسی، شفافیت، و حساب‌دهی، وجود داشته باشد. دولت‌های که به این ارزش‌ها معتقد نباشند، اگر از طریق انتخابات هم به پیروزی برسند، کم کم به دولت‌های خودکامه تبدیل می‌شوند. جامعه‌ی مدنی با آگاه ساختن شهروندان و تشویق آن‌ها برای مشارکت در برنامه‌های مختلف، در جهت ایجاد یک جامعه‌ی مدنی بهتر تلاش می‌کند.

شهروندان آگاه، بااشتراک فعال شان در نهادهای جامعه‌ی مدنی، می‌توانند سازو کار‌های را ایجاد کنند که به طور مستقیم برعملکردهای دولت نظارت کنند. و در مواردی که دولت عملکرد نادرستی انجام می‌دهد، دولت را وادار به پاسخگویی در برابر ملت می‌سازد.

در کنار نظارت بر عملکردهای دولت، نهادهای مدنی وظایف دیگری نیز به عهده دارند از جمله آگاهی‌دهی عامه به شهروندان در مورد حقوق شان و تشویق آن‌ها در برنامه‌های چون انتخابات، نقش مشوره‌ دهی برای ساختارهای مختلف دولتی وانتقال خواسته‌ها و نیازهای شهروندان به دولت و دادخواهی برای قوانین، تصمیم‌گیری‌های که از سوی نظام  در جهت تأمین عدالت اجتماعی بر حال شهروندان می‌گذارد.

افغانستان تجربه‌‌ی طولانی رد مورد فعالیت نهادهای مدنی ندارد اما در طول یک و نیم دهه‌ی گذشته با حمایت نهادهای بین‌الملل، جامعه‌ی مدنی رشد خوبی داشته و توانسته است تا حدی به صورت منسجم خواسته‌های مردم را انعکاس دهد.

با وجود چالش‌های مختلف پیش روی نهادهای مدنی، دست‌آوردهای نیز در زمینه‌ی قانون‌گذاری و اثرگذاری بر قوانین، ارتقای آگاهی‌ عامه، مشوره‌ دهی و نظارت ازوضعیت حقوق بشر و مشارکت سیاسی زنان، داشته اند که چشمگیر بوده است.

بخش عمدۀ نهادهای جامعه‌ی مدنی افغانستان را نهادهای حقوق زنان تشکیل می‌دهد و این به خاطر این است که حمایت ‌کننده‌های خارجی که منبع اصلی هزینه‌های فعالیت‌های مدنی هستند بیشتر در حمایت از زنان تلاش می‌کنند.

نهادهای مدنی توانسته اند از طریق اجرای پروژه‌های مختلف زنان را برای حضور در اجتماع تشویق کنند. به طور مثال از طریق برگزاری سیمینارها فقط برای زنان، حمایت از تشیکل انجمن و اتحادیه‌های زنان، تشویق زنان برای شرکت در انتخابات و حمایت از فعالیت‌های اقتصادی زنان.

اما این همه‌فعالیت‌های نهادهای مدنی مشروط بر گرفتن پروژه و حمایت دونرهای خارجی است. اگر کدام نهادی حمایت سازمان‌های خارجی را که در جهت حمایت از زنان تلاش می‌کنند نداشته باشد به گونه‌ی می‌توان گفت که فعالیت‌های شان ضرب در صفر می‌گردد.