تپش امید در کابل؛ زنان برای استقبال از قهرمانان فوتسال به خیابان آمدند
آی‌نور سعیدپور
در حالی‌که محدودیت‌ها بر زنان در افغانستان روزبه‌روز سنگین‌تر می‌شود و مأموران وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان برای نظارت بر پوشش و ظاهر آنان حضور پررنگی در شهرها دارند، بازگشت تیم فوتسال زیر ۱۷ سال افغانستان از بحرین، صحنه‌ای بی‌سابقه را رقم زد. زنان و دخترانی که ماه‌هاست از حضور آزادانه در فضاهای عمومی محروم اند، این‌بار با «شجاعت» به خیابانها در غرب کابل آمدند تا در کنار مردان، از قهرمانان نوجوان کشورشان استقبال کنند.
روز شنبه، دهم عقرب، تیم فوتسال زیر ۱۷ سال افغانستان پس از کسب مدال طلا و عنوان قهرمانی رقابت‌های آسیایی بحرین، وارد کابل شد. قهرمانی‌ای که نه‌تنها افتخاری برای ورزش این کشور، بلکه بارقه‌ای از شادی و امید در جامعه‌ای خسته از رنج و محدودیت ایجاد کرد.
با وجود تدبیرهای سخت‌گیرانه‌ی طالبان برای جلوگیری از تجمعات، صدها شهروند، زن و مرد، در خیابان‌های کابل حضور یافتند. فریاد شادی و دست‌افشانی چهره‌ی شهر را برای ساعتی دیگرگون ساخت. در میان جمعیت، زنان با چادرها و روبنده‌هایی که گویی میان اطاعت و اعتراض نوسان داشتند، لب‌خند و فریاد شادی سر دادند؛ لب‌خندی که معنایی فراتر از جشن ورزشی داشت.
تصویرها و ویدیوهایی از حضور زنان و دختران در خیابانها برای بازگشت بازی‌کنان تیم فوتسال در شبکه‌های اجتماعی بازتاب وسیعی یافت. بسیاری از کاربران، این صحنه‌ها را نشانه‌ای از «زندگی در دل ممنوعیت» توصیف کردند.
فرحناز فروتن، روزنامه‌نگار افغانستانی که اکنون در تبعید زندگی می‌کند، در صفحه‌ی فیس‌بوک خود نوشته است که «زنان آزاده‌ی افغانستانی.»
بسم‌الله تابان، دیگر کنش‌گر رسانه‌های اجتماعی با ستایش از حضور زنان در استقبال از بازی‌کنان تیم فوتسال نوشته است که این وضعیت فریادی از اعتراض و قاومت در برابر «ظلم» طالبان است. «زن و مرد با شور و شادی به خیابان آمدند؛ این فقط جشن نبود، فریاد اعتراض و مقاومت در برابر ظلم طالبان بود.زنان شجاعانه در صف نخست ایستادند، و هیچ‌کس نماد ستم طالبان را در دست نداشت.»
فهیم فطرت، روزنامه‌نگار دیگر نیز، با بازنشر تصویرهایی از حضور زنان در غرب کابل برای استقبال از بازی‌کنان تیم فوتسال نوشته که این نمادی از مقاومت در برابر نظام «آپارتاید جنسیتی»ای است که به جبر در بیش از چهار سال گذشته بر زنان حاکم شده است. «در غرب کابل، صدها زن و مرد با شور و شجاعت به خیابانها آمدند تا از قهرمانان فوتسال استقبال کنند؛ فریادی در برابر سکوت تحمیلی طالبان و تبعیض جنسیتی. هرگاه مردم اراده کنند، تاریخ را می‌نویسند!»
در وضعیتی که ورزش زنان در افغانستان کاملاً متوقف شده و حتا تیم‌های ملی بانوان مجبور به فعالیت پنهانی یا مهاجرت شده‌اند، قهرمانی تیم فوتسال زیر ۱۷ سال پسران، موجی از احساسات متناقض برانگیخته است؛ در یک‌سو افتخار و غرور ملی، و در سوی دیگر یادآوری تلخ غیبت دخترانی که روزی خود در میدان‌ها می‌درخشیدند.
بسیاری از ناظران بر این باورند که حضور زنان در مراسم استقبال، هرچند کوتاه و پرخطر، حامل پیامی روشن بود: جامعه‌ی افغانستان، به‌ویژه زنان، هنوز آماده‌ی تسلیم نیستند و هر فرصت کوچک را به نماد اعتراض و ایستادگی تبدیل می‌کنند.
حضور زنان در این مراسم در حالی رخ داد که از زمان بازگشت طالبان به قدرت در اگست ۲۰۲۱، آنان از بیش‌تر عرصه‌های اجتماعی، آموزشی و ورزشی حذف شده‌اند. دروازه‌های دانش‌گاه‌ها و مکتب‌ها به‌روی دختران بسته شده، زنان از کار در نهادهای دولتی منع شده‌اند و حق سفر بدون محرم از آنان سلب شده است.
با وجود سایه‌ی سنگین محدودیت‌ها، حضور آنان در خیابانها سبب واکنش‌های گسترده در میان کاربران و شبکه‌های اجتماعی شده است.
