بازار زنان در روزهای عید؛ چالش‌های اقتصادی در رویارویی با رونق پایین
قبل از سقوط جمهوریت، بازار زنان تجارت‌پیشه به‌گفته‌ی آنان از رونق خوبی برخوردار بود اما با آمدن طالبان و بیکاری زنان، اینبازار رونق خود را از دست داده است.
بازار می‌روم و در مرکز شهر هرات که مارکت خرید و فروش زنان است، وارد «پاساژ مرمر» می‌شوم و در این مارکت حدود ۴۰ دکان وجود دارد که تمام آن متعلق به زنان است.
داخل دکان روزیتا (نام مستعار) می‌شوم، داخل دکان او انواع و اقسام لوازم آرایشی و بهداشتی برای زنان است.
او می‌گوید که در این مدت دو سال تجارت وی به کساد مواجه شده است.
او در حالی انواع و اقسام کریم‌های برند را برایم نشان می‌دهد، می‌گوید که در دوره‌ی جمهوریت مواد آرایشی از کشور ایران بهافغانستان وارد می‌کرد.
«خیلی فروشات ما خوب بود حتا گاهی نیاز می‌شد ما به بیرون از کشور برویم و لوازم ارایشی بیاوریم تمام شکست کاری ما در همیندوره است، باور به خدا کنید همین حالا که ساعت دوازه است من یک افغانی هم سودا نکرده‌ام.»
روزیتا در عین صحبت‌هایش؛ چشمانش جاری از اشک می‌شود و می‌گوید که او این دکان را با بسیار سرمایه‌ی اندک سر پا کرده بود وپنج سال بود که داخل بازار جا افتاد بود.
«خوب جا افتاده بودیم گاهی دکان‌های بزرگ که لوازم ارایشی دارند از ما خرید می‌کردند اما فعلا از بازار افتادیم من دوسال است که ازپهلویم نان می‌خورم.»
روزیتا که شوهرش معتاد بود به‌گفته‌ی او فرزندانش را به تنهایی بزرگ کرده است.
از او در مورد نمایشگاه‌های که در جریان این دوسال برگزار شده بود، می‌پرسم اما او می‌گوید که به اکثر این نمایشگاه‌ها اشتراک کردهاست اما باز هم تجارت وی رونق خوبی ندارد.
«من به نمایشگاه‌های زیادی اشتراک کردم اما تاثیر نداشت، خرید بود اما خیلی کم حالا کسی لوازم آرایشی نمی‌خرد مردم بیشترکوشش می‌کنند که اول شکم گرسنه‌ی خود را سیر کنند بعد لوازم ارایشی بخرند.»
لوازم آرایشی، برعکس دیگر اجناس تاریخ انقضا دارد؛ و روزیتا که دو سال است خرید و فروش چندانی نداشته از ضرر در کار خودنگران است، او برایم لوازمی را نشان می‌دهد که اکثر شان کمتر از شش ماه یا یک سال وقت برای استفاده دارد.
«این رمل‌ها را نگاه کنید، فقط چهارماه دیگر مانده تا تاریخ‌اش، مثلا این کریم‌ها و گریم‌های عروس هفت ماه دیگر وقت دارد، این‌ها را هرکدام من کمتر از ۱۵۰۰ افغانی نخریدم خوب چکار کنم حالا کسی نمیاید خرید کند.»
روزیتا تنها زنی نیست که از وضعیت فعلی متضرر شده باشد، کنار دوکان روزیتا دوکان شکیلا (نام مستعار) است. کار او دوخت‌و‌دوزاست و می‌گوید که چندین روز است که کسی به دوکان وی برای آوردن لباس مراجعه نکرده است.
«ما قبلا خوب بود که کار می‌کردیم، دوخت‌و‌دوز ما زیاد بود و شاگرد هم زیاد داشتیم اما فعلا به دلیل نبود کاروبار درست و بیکاری زنانکلا تجارت ما هم به رکود مواجه شده است.»
از سوی هم مسوولان در اتاق تجارت زنان در هرات می‌گوید که تمام تلاش این اتاق سر پا نگه داشتن تجارت زنان است.
بهناز سلجوقی رییس اتاق‌های تجارت زنان در هرات می‌گوید که آنان برنامه‌های متفاوتی جهت رشد اقتصاد و تجارت زنان روی دستدارند و در حین حال بخاطر رشد این تجارت آنان نمایشگاه‌های زیادی را برگزار کردند.
«طوری که به جریان هستید به همین دوسال گذشته به هر دو عید ما برنامه داشتیم از این پس هم انشاالله داریم و ما قبل از عیدنمایشگاهی داشتیم تحت نام شکوه عید که اکثر خانم‌های که در آنجا اشتراک داشتند راضی بودند و تعدادی هم ناراضی بودند. افرادناراض کسانی بودند که در قسمت ترشی و غذاها فروشات خوبی نداشتند اما غرفه‌های دیگر بازار شان خوب بود.»
این زنان در حالی از تجارت خود شکایت دارند که پس از تحولات اخیر در کشور اکثر شان بیکار شده‌اند.
