زنان هراتی به پیشواز ولنتاین؛ یادآوری عشق در دل محدودیت‌ها

در آستانه‌ی چهاردهم فبروری، روز ولنتاین یا عاشقان، بازارهای گل‌فروشی در شهر هرات پُر از رنگ و بوی گل‌های تازه، خرسک‌های رنگی و حضور دختران و پسران جوان است. شماری از این جوانان، ولنتاین را فرصتی برای ابراز احساسات خود به خانواده و دوستان‌شان می‌دانند و برای جشن گرفتن این روز آماده می‌شوند. این روز که در بسیاری از نقاط جهان با جشن‌ها و هدیه‌های ویژه همراه است، در هرات نیز با وجود محدودیت‌های شدید سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، هم‌چنان از سوی جوانان جشن گرفته می‌شود.

مهتاب یزدانی، باشنده‌ی ولایت هرات است. او به‌منظور خریداری هدیه و آماده‌گی برای تجلیل از روز عاشقان به یکی از گل‌ فروشی‌ها آمده است. مهتاب می‌گوید که امسال تصمیم دارد که این روز را به‌طور ویژه برای پدر و مادرش جشن گیرد.

بانو یزدانی می‌افزاید که برای او عشق ورزیدن و ابراز محبت به خانواده معنای واقعی زندگی است. مهتاب گفت: «امسال تصمیم دارم روز ولنتاین را با خانواده‌ام جشن بگیرم. به همین دلیل به گل‌فروشی آمده‌ام تا گل‌هایی سفارش دهم و این روز را برای پدر و مادرم خاص‌تر کنم. دوست دارم در کنار آنان لحظات خوش و پر از محبت بگذرانم و عشق و قدردانی‌ام را نشان دهم».

مهتاب در صحبت با خبرگزاری بانوان افغانستان گفته است که این روز برایش یادآور این است که عشق و محبت باید در درون خانواده‌ها زنده بماند و در هر شرایطی به یک‌دیگر توجه و احترام داشته باشند.

مهتاب با اشاره به اهمیت روابط خانوادگی در زندگی، تاکید می‌کند که چنین روزهایی می‌تواند فرصت خوبی برای تقویت محبت و هم‌بستگی میان اعضای خانواده باشد. او باور دارد که ابراز احساسات نه‌تنها در روابط دوستانه؛ بلکه در خانواده نیز باید همواره مورد توجه قرار گیرد تا پیوندها مستحکم‌تر و زندگی شاداب‌تر باشد.

بانو یزدانی که ۲۲ سال سن دارد، می‌گوید که سه سال است که ولنتاین را با دوستان و خانواده‌اش جشن می‌گیرد و خوشحال است که امسال، درست زمانی که افسردگی شدیدی گرفته، این روز فرا رسیده است. مهتاب ادامه می‌دهد: «من خوشحالم که جمع‌و‌جوش مردم را به‌خاطر ولنتاین می‌بینم. این به این معنی که پیوند ها و صمیمیت‌ها نه تنها در میان دوستان؛ بلکه در بین خانواده‌ها نیز مستحکم می‌شود. من فکر می‌کنم که روز عاشقان ما را لحظه‌ی از غم و اندوهی که داریم دور می‌کند. دقیقا چند روز پیش خیلی در خانه افسرده شده بودم؛ ولی امروز سرگرم شدم و با دیدن این همه گل و خرسک هوایم تازه شد».

ولنتاین در دل فقر و محدودیت‌

در همین حال برخی دیگر از زنان در بازار هرات، با انتقاد از محدودیت‌های طالبان به‌ویژه ممنوعیت کار زنان، می‌گویند که در وضعیت کنونی تجلیل از چنین مناسبت‌هایی به بهبود روابط میان زن و شوهر کمک می‌کند.

سیما انوری، زن ۴۲ ساله، یکی از زنانی است که تصمیم گرفته است در روز ولنتاین شوهرش را غافل‌گیر کرده و این روز خاص را به همراه او جشن بگیرد. او می‌خواهد این روز را به فرصتی برای تقویت رابطه‌اش با همسرش تبدیل کند و لحظات ویژه‌ای را با او سپری کند.

بانو انوری می‌افزاید که تاکنون به‌دلیل مشکل‌های مالی نتوانسته است که این روز را با همسرش جشن بگیرد؛ اما امسال از این خوش‌حال است که فرصتی پیدا کرده تا یک روز متفاوت را تجربه کند. سیما ادامه می‌دهد: «شوهرم را خیلی دوست دارم. همیشه به‌دلیل نداشتن شغل، قادر به خرید هدیه برای او نبوده‌ام. امسال کمی پول پس‌انداز کرده‌ام تا با فرارسیدن این روز، بتوانم به شیوه‌ای خاص و عالی برای همسرم جشن بگیرم».

سیما از محدودیت‌های روزافزون طالبان، بر زنان و دختران انتقاد کرده و می‌گوید که دیگر نمی‌توانند با آرامش خاطر خریداری کنند. او اضافه می‌کند که هر لحظه نگرانی از هجوم نیروهای «امر به معروف و نهی از منکر» طالبان به دکان‌های گل‌فروشی، آرامش را از دل آنان می‌برد.

سیما که قصد دارد با جشن گرفتن این روز از تمام زحمات شوهرش که برای او و فرزندان‌شان کشیده قدردانی کند، می‌گوید: «به نظر من چنین مناسبت‌هایی برای ما کمک می‌کند تا از کسانی که دوستشان داریم، قدردانی کنیم. اگر شغلی داشتم و طالبان ممنوعیت‌های شغلی ما را لغو می‌کردند، شاید بتوانستیم هر روز با همسرم روزهای بهتری را تجربه کنیم».

او در پیامی از گروه طالبان می‌خواهد که به ممنوعیت‌های «سخت‌گیرانه‌ای» که علیه زنان و دختران اعمال کرده‌اند پایان دهند و این فرصت را برای آنان فراهم کنند که بتوانند آزادانه زندگی کنند. او خواستار آن است که روزهای عاشقانه و جشن و همدلی برای زنان و دختران، نه فقط در یک روز خاص؛ بلکه در تمام ایام زندگی‌شان باشد. سیما امیدوار است که با لغو این محدودیت‌ها، زنان نیز بتوانند از حقوق خود بهره‌مند شده و به راحتی در جامعه حضور پیدا کنند.

شاخه‌ی گل؛ لب‌خندی برای زنان

هم‌چنین دختران جوان به مناسبت ۱۴ فبروری، روز عاشقان یا ولنتاین از مردان کشور خود می‌خواهند که با شاخه گلی به دیدار زنان و دختران‌شان بروند تا در شرایط کنونی که اکثر آنان خانه‌نشین و افسرده هستند، لحظه‌ای لبخند بر لب‌های‌شان بنشیند.

حمیرا ریاض، دختر جوانی که بیش از سه سال از رفتن به مکتب محروم مانده، می‌گوید تاکنون از سوی مردان خانواده‌اش در روز ولنتاین هدیه‌ای دریافت نکرده و خانواده‌اش این روزها را «مزخرف و مسخره‌کننده» می‌دانند.

او بر این باور است که در شرایط کنونی هر زن و دختر افغانستانی به محبت و امیدی برای ادامه زندگی نیاز دارد و معتقد است که مردان می‌توانند با ساده‌ترین حرکتی مانند خرید یک شاخه گل، این امید را در دل‌های آنان روشن کنند.

بانو ریاض می‌افزاید که آرزو دارد روزی او و مادرش از سوی پدر یا برادرش هدیه دریافت کند و با آنان مانند سایر مردم یک روز به یادماندنی را تجربه کند. او افزوده است: «تا حال در چنین روزی از کسی تحفه دریافت نکرده‌ام. پدرم از چنین جشن‌هایی نفرت دارد و برای ما حق تجلیل را نمی‌دهد».

او از مردان کشورش می‌خواهد که در شرایطی که زنان در هر گوشه و کنار با محدودیت‌ها روبه‌رو هستند، با هدیه‌های خود به دیدار زن و دخترانشان بروند تا لحظه‌ای شادی را در زندگی آنان به ارمغان بیاورند. او افزود: «همه‌ی ما خانه‌نشین شده‌ایم. چقدر خوب است که مردان کشور ما با کوچک‌ترین هدیه‌ای دل زنان را شاد کنند و در میان این همه محدودیت، کنار آنان بایستند».

اما این آمادگی‌ها در حالی صورت می‌گیرد که طالبان تجلیل از این روز را به شدت ممنوع کرده‌اند. طبق گزارش‌ها، مقامات طالبان به مردم هشدار داده‌اند که هرگونه اقدام برای جشن گرفتن روز ولنتاین غیرقانونی است و در صورت تخلف، برخوردهای جدی صورت خواهد گرفت. با این وجود، جوانان هراتی به‌رغم این تهدیدات، هم‌چنان در این روز با خرید گل و هدیه به ابراز احساسات خود می‌پردازند.

به نظر می‌رسد که با وجود محدودیت‌ها و تهدیدات، روز ولنتاین هم‌چنان برای بسیاری از جوانان هرات فرصتی برای ابراز محبت و ایجاد تغییرات کوچک در روابط اجتماعی و خانوادگی باقی مانده است. آنان باور دارند که این روز می‌تواند نقطه‌ای برای آغاز یک فرهنگ تازه از احترام و عشق در جامعه باشد.