صحرا کریمی: در حاکمیت طالبان زن‌بودن جرم و رویا دیدن ممنوع است
حدیث حبیب‌یار
صحرا کریمی، کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس افغانستانی، در نشست پارلمان بریتانیا، درباره‌ی وضعیت زنان در افغانستان از محدودیت‌های روزافزون طالبان در برابر زنان و دختران انتقاد کرده است.
بانو کریمی در سخن‌رانی‌اش گفته است که افغانستان به کشوری تبدیل شده که در آن «حتی رؤیا دیدن نیز ممنوع است» و زن‌بودن در آن به‌عنوان «جرم» تلقی می‌شود.
او با ابراز نگرانی گفته که از زمان بازگشت طالبان به قدرت در اوت ۲۰۲۱، میلیون‌ها زن و دختر افغانستانی از حقوق اساسی خود از جمله آموزش، کار و مشارکت اجتماعی محروم شده‌اند.
بانو کریمی با اشاره به آمارها گفته که دختران بیش از هزار و چهارصد ۶۰ روز است که از رفتن به مکتب محروم‌اند و دانشگاه‌ها نیز نزدیک به ۹۰۰ روز است به روی زنان بسته شده‌اند.
کریمی افزوده است که محدودیت‌های وضع‌شده از سوی طالبان برگرفته از فرهنگ افغانستان نیست؛ بلکه بخشی از یک «نظام ایدئولوژیک» است که به گفته او تلاش دارد تا تنوع قومی، زبانی و فرهنگی این کشور را از میان بردارد.
او هم‌چنین نسبت به وضعیت اقلیت‌های قومی، هنرمندان، روزنامه‌نگاران و فعالان مدنی هشدار داده که به گفته‌ی وی یا مجبور به ترک کشور شده‌اند یا در بازداشت به‌سر می‌برند. وی افزوده است: «طالبان هنر، موسیقی و ادبیات را سرکوب کرده و فضای فرهنگی کشور را به‌شدت محدود ساخته‌اند».
این کارگردان فیلم افغانستانی هم‌چنین در این نشست درباره‌ی پیامدهای منطقه‌ای و جهانی وضعیت افغانستان هشدار داده و گفته که این کشور به پناه‌گاهی امن برای گروه‌های «تروریستی از جمله القاعده، داعش و تحریک طالبان پاکستان» تبدیل شده است.
کریمی در بخش پایانی سخنرانی خود خطاب به اعضای پارلمان بریتانیا گفت: «شما تنها قانون‌گذاران یک کشور نیستید؛ شما بخشی از معماران نظم جهانی‌اید.» او از قانون‌گذاران بریتانیایی خواسته که افغانستان، به‌ویژه زنان و دختران آن را، فراموش نکنند و در کنار خواست‌ها و حقوق انسانی مردم این کشور بایستند.
گفتنی‌ست که این نشست روز چهارشنبه، ۲۱ جوزا، در پارلمان بریتانیا، با حضور فعالان حقوق بشر، نمایندگان پارلمان بریتانیا، چهره‌های فرهنگی و اعضای جامعه‌ی دیاسپورای افغانستان برگزار شد.
در این نشست وضعیت زنان و دختران در افغانستان مورد بررسی قرار گرفته است. شرکت‌کنندگان این نشست، ادامه‌‌ی سیاست‌های «سرکوب‌گرانه‌ی» طالبان در برابر زنان را محکوم کردند و از جامعه‌ی جهانی خواستند تا آپارتاید جنسیتی در افغانستان را به عنوان جنایت علیه بشریت به رسمیت بشناسد. آنان هم‌چنین خواهان اعمال تحریم‌ها و فشارهای سیاسی بیش‌تر بر طالبان از سوی نهادهای بین‌المللی شدند.
به گفته‌ی آنان، درحالی که زنان افغانستانی از ابتدایی‌ترین حقوق انسانی، چون رفت‌وآمد آزادانه، محروم‌اند، نباید به رهبران طالبان اجازه داده شود آزادانه سفر کنند و در نشست‌های بین‌المللی اشتراک کنند.
زنان حاضر در این نشست اعلام کردند که هیچ‌گونه مذاکره یا گفت‌وگویی با طالبان بدون حضور «رسمی، موثر و تصمیم‌ساز زنان افغانستانی مشروعیت ندارد». آنان بیان کردند که زنان در افغانستان نباید به عنوان «ناظران یا قربانیان صرف دیده شوند؛ بلکه باید به عنوان بازیگران کلیدی و مخالفان سیاسی طالبان در فرایندهای سیاسی داخلی و بین‌المللی به رسمیت شناخته شوند».
این نشست در حالی برای پایان دادن به محدودیت‌های طالبان در برابر زنان افغانستانی برگزار می‌شود که در بیش از سه سال گذشته، شماری از فعالان حقوق زن و زنان معترض نیز، با راه‌اندازی کارزارهای مختلف این خواست را تکرار کرده‌اند.
در سوی دیگر، پیش از این گزارش‌گران سازمان ملل متحد نیز گفته‌اند که طالبان با وضع محدودیت‌های گسترده یک نظام «آپارتاید جنسیتی» را در افغانستان نهادینه کرده است.
طالبان در بیش از سه سال گذشته، حدود ۸۰ فرمان به هدف محدودکردن حقوق زنان و دختران صادر و اجرا کرده است. این فرمان‌ها ابتدایی‌ترین حقوق زنان و دختران را سلب کرده و آنان را خانهنشین کرده است.
باوجود واکنش‌های گسترده، طالبان مدعی اند که حقوق همه‌ی شهروندان افغانستان به‌ویژه زنان و دختران مطابق به «شریعت اسلامی» تامین شده است.
