سه ماه بدون حقوق؛ آموزگاران زن هراتی از تأخیر پرداخت حقوق شان شکایت دارند

شماری از آموزگاران زن در مکتب‌های دولتی هرات، می‌گویند که برای سومین ماه پی‌در‌پی از سوی ریاست معارف طالبان در این ولایت، حقوق شان را دریافت نکرده‌اند. آنان می‌گویند که این وضعیت سبب شده که در تأمین نیازهای ابتدایی زندگی با مشکل‌های اقتصادی روبه‌رو شوند.

نجیبه محمدی، آموزگار یکی از مکتب‌های دولتی در ناحیه‌ی سیزدهم شهر هرات است. او که بیش از ۱۲ سال تجربه‌ی کاری دارد، می‌گوید که تأخیر سه‌ماهه در پرداخت حقوق، زندگی‌اش را با بحران مالی روبه‌رو کرده است.

بانو محمدی که سرپرست خانواده‌ی هفت‌نفره است، می‌افزاید که شوهرش به دلیل بیماری قادر به کار نیست و هیچ منبع درآمد دیگری جز همین حقوق آموزگاری ندارد.

این آموزگار، می‌گوید در این مدت زندگی‌اش فروپاشیده و فشارهای اقتصادی به جایی رسیده که دیگر نمی‌داند برای تأمین نیازهای روزانه به کجا پناه ببرد. او به دلیل نداشتن پول نقد، چندبار از دکان‌های محل با پول قرض، خرید کرده و اکنون فروشندگان نیز حاضر نیستند بیش از این به او قرض بدهند. نجیبه می‌گوید: «زمانی دکان‌دار بگوید دیگر چیزی نمی‌دهم، یعنی فرزندانم باید گرسنه بخوابند».

نجیبه، در این مدت تلاش کرده تا شغلش را حفظ کند و مانند گذشته به آموزش ادامه دهد؛ اما می‌گوید که خسته‌گی روانی و فشار اقتصادی دیگر تحملی برایش نگذاشته‌اند. به‌جای آن‌که ذهنش را روی آموزش متمرکز کند، در صنف بیش‌تر نگران این است که شب چه چیزی برای خوردن پیدا خواهد کرد. او افزوده است: «گاهی زمان درس دادن به این فکر می‌افتم که اگر امشب چیزی پیدا نشود، با شکم گرسنه چطور بخوابیم. واقعاً برایم سخت است».

به گفته‌ی نجیبه، با این‌که آموزگاران بارها به مدیریت مکتب و ریاست معارف مراجعه کرده‌اند؛ اما برخی مسئولان معارف، دلیل تأخیر در حقوق را «تصویب نشدن سند بودجه» توسط رهبر طالبان عنوان کرده‌اند؛ توضیحی که برای آموزگاران قانع‌کننده نیست.

نجیبه، تأکید می‌کند که شأن آموزگار باید حفظ شود: «ما کار می‌کنیم، در گرما و سرما تدریس می‌کنیم؛ ولی هیچ‌کس نمی‌پرسد که آیا حقوق گرفتیم یا نه. این بی‌احترامی به معلم است».

او هشدار می‌دهد که ادامه‌ی این وضعیت ممکن است سبب ترک شغل شماری از آموزگاران زن شود. «برخی همکارانم دیگر توان مالی رفت‌وآمد ندارند. اگر این وضع ادامه پیدا کند، صنف‌ها خالی خواهد شد».

این آموزگار از نهادهای مسوول خواسته که به وضعیت مالی آموزگاران زن رسیدگی فوری کنند و از تأخیر پرداخت حقوق به آنان جلوگیری کنند.

نجیبه تنها آموزگاری نیست که با چنین وضعیت دشواری روبه‌رو است. در مکتب‌های دیگر هرات نیز شمار زیادی از آموزگاران زن با تأخیر در پرداخت حقوق و مشکل‌های شدید اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. در ولسوالی انجیل، آموزگاری به‌نام ضیاگل نیز روایت مشابهی دارد؛ زنی که برای تأمین هزینه‌های زندگی، ناچار شده شب‌ها به خیاطی روی آورد.

ضیاگل، آموزگار ۲۵ ساله، می‌گوید سه ماه است که هیچ حقوقی دریافت نکرده و برای تأمین مصارف زندگی، شب‌ها به خیاطی می‌پردازد.

او که مادر دو فرزند است، شب‌ها تا دیروقت پشت چرخ خیاطی می‌نشیند تا با درآمد اندک آن، بخشی از نیازهای خانواده‌اش را برآورده کند. به گفته او، این شغل وضعیت جسمی و روحی‌اش را به شدت فرسوده کرده است. «روزها درس می‌دهم، شب‌ها لباس می‌دوزم. این دیگر زندگی عادی نیست؛ بلکه تلاشی برای دوام آوردن است».

ضیاگل، که بیش از چهار سال تجربه‌ی تدریس دارد، می‌گوید خسته‌گی ناشی از کار شبانه، توان و تمرکز او را در صنف درسی نیز گرفته است. «گاهی آن‌قدر خسته‌ام که در صنف چشمانم باز نمی‌ماند. شاگردانم درس می‌خواهند؛ اما ذهنم درگیر این است که شب باید چند لباس بدوزم تا چیزی برای خوردن پیدا کنم».

او تأکید می‌کند که با وجود مشکلات، تلاش کرده در وظیفه‌اش باقی بماند. «همیشه سعی کرده‌ام معلم خوبی باشم؛ اما اکنون بیش‌تر از هر چیز به این فکر می‌کنم که چطور هزینه‌های خانه را تأمین کنم».

ضیاگل می‌گوید که در ماه‌های اخیر، هزینه‌های خانه‌اش از کنترل خارج شده و دیگر توان خرید بسیاری از نیازهای اساسی را ندارد. او می‌افزاید که برای پرداخت کرایه‌ی خانه و خرید مواد غذایی، ناچار شده برخی وسایل خانه را بفروشد.

فرزندان او نیز از وضعیت موجود آسیب دیده‌اند. ضیاگل می‌گوید که نتوانسته لباس و لوازم درسی کافی برای فرزندانش تهیه کند و این مسئله سبب کاهش روحیه‌ی آنان شده است. «وقتی مادری نتواند برای فرزندش لباس نو بگیرد یا نان کافی فراهم کند، حس ناتوانی او را می‌سوزاند».

او می‌افزاید که ادامه‌ی این وضعیت نه‌تنها زندگی شخصی‌اش را تهدید می‌کند؛ بلکه انگیزه‌ی کاری او را نیز از بین برده است. با این حال، هنوز هر روز به مکتب می‌رود، به این امید که شاید تغییری در وضعیت ایجاد شود. «با وجود همه سختی‌ها، نمی‌خواهم صنفم خالی بماند؛ اما واقعاً دیگر تحملم کم شده است».

ضیاگل، می‌گوید: «ما خواسته‌ی زیادی نداریم، فقط می‌خواهیم حقوقی را که حق‌مان است، به موقع دریافت کنیم تا بتوانیم به کارمان ادامه بدهیم».

گفتنی‌ست که وزارت مالیه‌ی طالبان در ماه حوت سال گذشته‌ی خورشیدی از پرداخت حقوق کارمندان ادارات دولتی تا آخر سال خبر داده بود.

وزارت مالیه‌ی طالبان گفته بود که اطمینان می‌دهد که حقوق کارمندان ادارات در ظرف یک هفته پرداخت خواهد شد.

این در حالی‌ست که شماری از آموزگاران تاکنون حقوق ماه‌های حوت، حمل و ثور خود را دریافت نکرده‌اند. طالبان درباره‌ی دلیل این تأخیر تاکنون به رسانه‌ها چیزی نگفته‌اند.

نام مصاحبه شوندگان به دلیل مشکلات امنیتی مستعار انتخاب شده است.