دختران با مکتبهای مخفی طالبان را به چالش میکشند
حدیث حبیبیار

زنان و دختران، پس از ممنوعیت از آموزشهای بالاتر از صنف ششم تلاش دارند با آموزش در مکتبهای مخفی به درسهایشان ادامه دهند.
روزنامهی “big Issue” میگوید که زنان و دختران افغانستانی با آموزش در مکتبهای مخفی، طالبان را به چالش میکشند. در سایهی قوانین “ظالمانهی طالبان” جان خود را به خطر میاندازند و بهخاطر بدستآوردن فرصتی برای آزادی به مکتبهای زیرزمینی میروند.
روزنامهی بریتانیایی “big Issue” با نشر گزارشی روز (دوشنبه، 22 جنوری) کرد؛ میگوید که با تسلط طالبان بر کابل در 15 اگست 2021، تاریخ جنبهی سیاه خود را برای زنان افغانستانی تکرار کرد. طالبان افغانستان، بار دیگر دستورات متعددی از جمله ممنوعیت صحبت کردن با صدای بلند یا خندیدن در ملاء عام، پوشیدن کفشهای پاشنهبلند، نمایش نام و عکس زنان در ملاء عام و همچنین شرکت آنان در رادیو یا برنامههای تلویزیونی و بخشهای مختلف شغلی را به خاطر طرد سیستماتیک زنان از جامعه صادر کرده است.
این روزنامه نگاشته که طالبان همچنان دختران را از رفتن به مکتبهای متوسطه و سپس از رفتن به دانشگاه منع کردند. “بسیاری از زنان به کاری که 25 سال پیش انجام داده بودند بازگشتند. مکتبهای زیرزمینی در سال 1996، اولین تسلط طالبان ایجاد شد که زنان افغانستان با ادامهی تحصیل در مکتبهای مخفی، نوعی مخالفت با طالبان را ابداع کردند. اکنون نیز مکتبهای زیرزمینی مکانهای پنهانی در داخل خانهها هستند که علیرغم تهدیدهایی که جان زنان را تهدید میکند، عمدتاً با کمک آموزگاران و خانوادههای داوطلب و قابلاعتماد اداره میشوند.”
در این روزنامه آمده است که آموزگاران و دانشآموزانی که در مکتبهای زیرزمینی تحصیل میکنند با مجازاتهایی مانند زندان یا بدتر از آن، شلاق و ضرب و شتم مواجه میشوند. “با توجه به شایعات اعدام برای دخترانی که در حال تحصیل هستند، جای تعجب نیست که همهی دختران به خاطر مصاحبهدادن به رسانهها از عکس گرفتن خودداری میکنند و خواستار تغییر نام خود میشوند.”
همچنان این روزنامه نگاشته که یک مدرسهی مخفی در کابل وجود دارد که ارشاد، معلم و محقق جامعه شناسی، آن را ایجاد کرده است تا با خانمش دختران را تدریس کنند. “ارشاد در محلهای فقیر نشین در حومه کابل، 10 دختر دانشآموز را یافت همه در خانهای جمع شدند تا داستان هایشان را با ارشاد در میان بگذارند. همهی دختران از حضور در مکتبها و دانشگاهها منع شده بودند. در عوض، آنان از مجبوری از صبح تا شام هر روز در خانه قالینبافی میکردند و 2000 افغانی (10 دالر) در ماه عایدشان بوده. بسیاری احساس افسردگی و ناامیدی داشتند. برخی حتا سعی کردند جان خود را بگیرند.”
در این گزارش گفته شده که تنها خواست ارشاد این بود که داستانهای آنان را مستند کند و روزی دربارهی آنان بنویسد. اما وقتی اشکهایشان را دیده است به فکر ایجاد مکتبی برای آنان شده است.
“او سعی کرد برای دختران حمایتکننده پیدا کند و آنان را به یک آموزگار انگلیسی معرفی کرد. او خودش شروع به آموزش مهارتهای زندگی به آنان کرد و همسرش نیز قبول کرد که ریاضی تدریس کند. کمکم بر تعداد شاگردانشان افزوده شد و به فکر ایجاد این مکتبهای مخفی افتاد. و بدون هیچ بودجهای با حمایت دوستان افغان و ایرانی مورد اعتماد خود پول جمعآوری کرد، اتاقی اجاره کرد و آن را “شیفت لند، سرزمین الهام بخش تغییر و روشنگری” نامید.”
روزنامهی “big Issue” میافزاید که اکثرا آموزگاران این مکتب ایرانی هستند و به دختران به صورت آنلاین از بریتانیا، آلمان، هند و ایران آموزش میدهند. ادبیات کودکان، فلسفه برای کودکان و انگلیسی موضوعات اصلی این مدرسه هستند. همچنین یک روانشناس ایرانی به صورت داوطلبانه نیز به دختران مشاوره فردی آنلاین میدهد و به آنها کمک میکند تا با مشکلات خود کنار بیایند.
“اکنون 300 دختر افغانستان در این مکتب مخفی تحت حاکمیت طالبان درس میخوانند که 40 نفر از آنها برای قبولی در آزمونهای زبان در سال آینده و درخواست بورسیه تحصیلی، انگلیسی میخوانند.”
این روزنامه مینویسد که طالبان از سال 1996 تا 2001 بر کشور حکومت کردند؛ دورانی که برای زنان افغانستان یک کابوس بود. با تهاجم نیروهای آمریکایی و سرنگونی طالبان در سال 2001، “بارقه امیدی” در میان زنان افغانستان پدیدار شد.
“زنان با دفاع از حقوق خود در حکومت جمهوری اسلامی افغانستان، بازگشت به دانشگاه ها و ایفای نقشهای مختلف اجتماعی شروع به التیام روح مجروح خود کردند. اما در سپتامبر 2021، پس از خروج نیروهای آمریکایی و ناتو از افغانستان و فروپاشی حکومت جمهوری، 20 سال تلاش زنان افغانستان در یک نگاه پاک شد.”