کاهش ۶ درصدی کار زنان بهدلیل محدودیتهای طالبان
آینور سعیدپور
برنامهی توسعهی سازمان ملل متحد(UNDP)، گفته است که کسبوکارهای که با شجاعت توسط زنان تاسیس و رهبری میشوند، با چالشهای زیادی چون کمبود سرمایه، دسترسی نداشتن به بازار و محدودیتهای طالبان روبهرو است. شماری از زنان تجارتپیشه نیز میگویند که آنان با مشکلهای چون دسترسی نداشتن به بازارهای ملی و بینالمللی، نمایشگاهای داخلی و خارجی، مکان مناسب و سرمایه مواجه استند. فعالان حقوق زن نیز بر کار و استقلالیت مالی زنان تاکید کرده و میگویند که بیکاری زنان باعث افزایش خشونتها بر آنان میشود.
برنامهی توسعهی سازمان ملل متحد روز (چهارشنبه، ۲۹) با نشر بررسی تازهی خود از کسبوکارهای زنان تحت عنوان “گوشدادن به کارآفرینان زن در افغانستان، مبارزه و انعطافپذیری آنان نوشته است کارهای که توسط زنان تاسیس و رهبری میشوند، ستونهای حیاتی از ثبات اقتصادی و امید در میان سختیها است.
این نهاد سازمان ملل متحد همچنان نوشته است که با حمایت شرکای خود برای بیش از ۹۰۰ هزار زن شغل ایجاد کرده است.
این گزارش که پس از حاکمیت طالبان بر افغانستان تهیه شده است. در نتیجهی مصاحبه، گفتوگو و نظرسنجی با سه هزار ۱۰۰ زن کارآفرین آماده شده است.
نتیجهی این تحقیقی نشان میدهد که زنان کارآفرین در افغانستان با مشکلهای گستردهتر تبعیض، محدودیتهای عملیاتی، هزینههای بلند کار و ضعف شدید در سیستم مالی مواجه هستند.
بر اساس این گزارش، ۴۱ درصد از ۳۱۰۰ کارآفرین زن افغانستانی که بررسی شدند، مجبور بودند وام بگیرند؛ اما فقط پنج درصد آنان توانستهاند از یک بانک یا موسسهی مالی کوچک اعتبارنامه بگیرند، در عوض بیشتر به وام گرفتن از دوستان یا اعضای خانواده متکی بودند.
همچنان محدودیتهای حرکتی که از سوی طالبان بر زنان وضع شده نیز کار آنان را متاثر کرده است. طوریکه ۷۳٪ این زنان اعلام کردند که حتا به بازارهای محلی هم نمیتوانند بدون همراهی محرم (عضو خانواده مرد) سفر کنند.
برنامهی توسعهی سازمان ملل متحد همچنان گفتهکه ۱۵.۸ میلیون نفر در افغانستان نیازمند غذا هستند و نرخ اشتغال برای زنان عضو خانوادهها در سن کاری به ۶٪ کاهش یافته است.
نظرسنجی این نهاد سازمان ملل متحد نشان میدهد که ۸۰٪ از کسب و کارهای تحت رهبری زنان بر درآمد تجاری خود بهعنوان منبع اصلی درآمد خودکفایی میکنند. کسبوکارهایی که توسط زنان اداره میشوند، همچنین فرصتهای شغلی ضروری را برای زنان دیگر ایجاد میکنند.
کانی ویگناراجا، مدیر منطقهای برنامهی توسعهی سازمان ملل متحد که سال گذشتهی میلادی به افغانستان سفر و با شماری از کارآفرینان زن دیدار کرده بود در این مورد گفته است: “کارآفرینان زن زیر شرایط بسیار دشوار، اراده، جسارت و خلاقیت فوق العادهای را اثبات کردهاند”.
برنامهی توسعه سازمان ملل متحد، شرکای آن، موسسههای بینالمللی و ملی آن، ۷۵ هزار کسبوکار کوچک و متوسط را پشتیبانی کرده است که در مجموع فرصتهای شغلی برای بیش از ۹۰۰ هزار نفر را ایجاد کردهاند.
استفان رودریکس، نمایندهی برنامه توسعهی سازمان ملل در افغانستان در بیانیهای که همراه با این بررسی منتشر شد نوشت: «زنان مدتهاست که نیروی محرکهی رفاه خانوادهها در افغانستان هستند و نقش مهمی در حفظ اقتصاد محلی ایفا میکنند. آنان به حمایت بینالمللی نیاز دارند… آیندهی افغانستان به آنان بستگی دارد.»
شماری از زنان تجارتپیشه نیز میگویند که آنان در عرصهی کاری شان با مشکلهای روزافزون مواجه استند.
آمنه، بانوی تجارتپیشه از بامیان میگوید که آنان به مکان مناسب برای نمایش و فروش محصولاتشان دست رسی ندارد. همچنان دشواری در راهیابی به نمایشگاههای داخلی و سفر را از دیگر مشکلهای شان عنوان میکند.
وی، همچنان میافزاید که آنان با مشکل کمبود سرمایه مواجه هستند. آنان برای رشد و انکشافهای کارهای شان به سرمایهی بیشتر و بزرگتر نیاز دارند.
شماری از فعالان حقوق زن نیز کار زنان و،نقش آنان را در رشد چرخهی اقتصادی کشور مهم عنوان میکنند.
مینه رفیق، فعال حقوق زن می گوید که بیکاری زنان و عدم استقلالیت مالی شان باغث فقر در خانوادهها شده و هم چنان افزایش انواع خشونتها بر زنان میشود.
وی، تاکید میکند تا زمانیکه زنان استقلالیت مالی و اجازهی کار بهگونهی آزادنه را نداشته باشند، نمیتوانند به آزادیها و برابری دیگر دست یابد.
گفتنیست که طالبان، پس از به دستگرفتن قدرت محدودیتهای شدید بر کار زنان وضع کرده است. در نتیجهی این محدودیتها زنان از کار تمامی وزارتخانه، کارهای شخصی چون آرایشگاه، دفترهای سازمان ملل متحد و سایر بخشها منع شدند. اکنون تجارتهای کوچک و متوسط یکی از محدود بخشهایست که زنان در آن مصروف کار استند.