سه روز عید؛ مختص مردان
گزارشگر: سیمین صدف
عید مراسم مذهبی است که همه مسلمانان در جهان از آن تجلیل میکنند اما سه روز در عید و نماز عید در هرات مختص مردان است و شمار کمی از زنان در این سه روز به دید و بازدید خویشاوندان و یا به نماز عید میروند.
شماری از زنان میگویند که اختصاص سه روز عید به مردان که تبدیل به یک فرهنگ شده با شرایط فعلی آنان سازگار نیست.
سمیرا میگوید: “محصل هستم و بعد از سه روز عید امتحانات دانشگاهام شروع میشود و مجبورم که بعد از عید هم به جای نروم و در سه روز عید هم از خانه بیرون نشدم.”
او میافزاید که در سه روز عید در خانه است و به پذیرایی مهمانها میپردازد و به دیدن کسی نمیرود و خانمهای خانه طبق فرهنگ رایج بعد از سه روز عید به دیدن اقوام خود می رود.
برخی دیگر از زنان هم میگویند به دلیل این رسم و عنعنات از دید و بازدید در عید محروم شدهاند.
شبنم میگوید: ” در سه روز عید از خانه بیرون نمیشوم مگر اینکه به دیدن پدر و مادرم بروم و از روز چهارم هم مجبورم که به وظیفه بروم و کلا از عید محروم میشوم.”
او میگوید که اگر مردان علاقهمند باشند که با خانم خود به عیدی بروند این فرهنگ تغییر میکند.
در همین حال شماری از مردان میگویند که دوست دارند در سه روز عید به تنهایی به دیدن اقوام بروند.
عبدالبصیر میگوید: “که در سه روز عید با پدر و برادرانش بیرون میشود و مادر و خواهرانش بعد از عید به خانه اقوام شان میروند.”
او میافزاید که دوست ندارد مادر و یا خواهرش را در سه روز عید جایی ببرد، چون همه مکانها در روزهای عید مردانه است و شاید که دوستانش اعضای خانوادهی او را ببینند و او دوست ندارد این اتفاق بیفتد.
برخی از مردان هم میگویند که خانمها در سه روز عید باید در خانه باشند و از مهمانها پذیرایی کنند.
اکرم میگوید که در سه روز عید همسراش را با خود جایی نمی برد.
او میافزاید که در این سه روز زنان باید در خانه باشند تا اگر مهمان میآید از او پذیرایی کنند و به مهمانها برسند.
اما برخی از جامعهشناسان به این باور اند که بیشتر مراسمها در افغانستان جنبهی مردانه دارد.
علی احمد کاوه استاد دانشکده جامعه شناسی به این باور که بیشتر از مراسمها بخصوص مراسم مذهبی جنبه مردانه دارد و جای کمتری برای زنان است به همین دلیل زنان سعی میکنند که پس از سه روز رسمی عید داشته باشند.
او میافزاید: “عامل دیگر این است که در سه روزعید مکانهای عمومی معمولا مردانه است و ممکن است برخی از مردان به همین دلیل حاضر نشوند که با زنان جای بروند.”
او در ادامه میافزاید: چون در گذشتهها زنان شاغل نبودند و همیشه در خانه بودند توجیه این بود که مردان فقط در سه روز عید وقت دارند که بیرون شوند و زنان بعد از سه روز رسمی هم میتوانند به دیدن اقوام و خویشاوندان بروند.
از سه روز عید در دیگر ولایات افغانستان تجلیل شده و زنان و مردان یکجا به دیدن دوستان و آشنایان میروند.