نمایشگاه کتاب هرات، با حضور کمرنگ زنان به پایان رسید
حدیث حبیبیار

یک نمایشگاه خیابانی کتاب ز پنج روزه، با حضور کمرنگ مردم بهویژه زنان و دختران به پایان رسید. شماری از دانشجویان دختر در این ولایت فقر و نبود فرصتهای شغلی را یکی از دلیلهای اصلی شرکت نکردن در این نمایشگاه عنوان میکنند.
این نمایشگاه که از سوی یک کتابفروش برگزار شده در آن، بیش از سه هزار جلد کتاب در بخشهای مختلف به نمایش گذاشته شده است.
شماری از بازدیدکنندهگان از این نمایشگاه استقبال کرده و علاوهبر وضعیت اقتصادی دشوار زنان و دختران، محدودیتهای تحمیلشده از سوی طالبان را نیز از عوامل کمرنگ بودن حضور آنان در جامعه بهویژه در نمایشگاهها، میدانند.
افسانه نعمتی، دانشجوی دانشگاه هرات و یکی از بازدیدکنندگان این نمایشگاه است. او که علاقهی زیادی به مطالعه دارد، از برگزاری این نمایشگاه استقبال کرده است. افسانه از دختران میخواهد که به خانهنشینی پایان دهند و با پیگیری علم و مطالعه، به سوی آیندهای روشن حرکت کنند.
بانو نعمتی، که دو روز در این نمایشگاه شرکت کرده است، میگوید که نبودن زنان در این مکان روحش را آزرده کرده و این موضوع برایش روشن ساخته که زنان و دختران کشورش در حال کنار گذاشته شدن از فضایهای اجتماعی و فرهنگی هستند.
او در ادامه گفته است: «در این نمایشگاه زنان و دختران زیادی ندیدم. درست است که در شرایط دشواری هستیم و داریم بهطور سیستماتیک از جامعه حذف میشویم؛ ولی از همجنسهای خود میخواهم که تسلیم نشوند، از خانه بیرون شوند و کتاب و علم را رهنمای زندگی شأن بسازند».
افسانه از محدودیتهای طالبان در برابر زنان انتقاد کرده و آن را یکی از دلیلهای شرکت نکردن زنان در این نمایشگاه میداند. وی گفت: «محدودیت زیاد است. زنان و دختران میترسند که بهخاطر حجاب یا کدام چیز دیگر مورد بازداشت قرار نگیرند، بنابراین از خانههای شان بیرون نمیشوند».
بانو نعمتی از برگزارکنندگان این نمایشگاه میخواهد که به بهخاطر بازگشت علاقهی جوانان به مطالعه، به برگزاری چنین نمایشگاههایی ادامه دهند.
همچنان برخی از دانشجویان میگویند که بهدلیل مشکلات اقتصادی و نبود فرصتهای شغلی برای زنان، نتوانستهاند که در این نمایشگاه شرکت کنند.
ساره جویا، دانشجوی دانشکدهی ادبیات دری دانشگاه هرات است. او که در این نمایشگاه شرکت نکرده، میگوید که به مطالعهی کتابهای انگیزشی علاقهمند است؛ اما بهدلیل مشکلات اقتصادی قادر به خرید این کتابها نیست.
بانو جویا میافزاید که زمانی که میداند قادر به خرید کتابها نیست، از شرکت در چنین نمایشگاههایی خودداری میکند تا ذهنش دچار اضطراب نشود. او میگوید: «من شغل و وضعیت اقتصادی خوبی ندارم. به همین دلیل در نمایشگاهها شرکت نمیکنم، چون وقتی کتاب مورد علاقهام را میبینم و نمیتوانم آن را بخرم، ناراحت میشوم».
ساره بیان میکند که پیش از روی کار آمدن گروه طالبان، در یک مکتب خصوصی به عنوان آموزگار فعالیت میکرد؛ اما با تحمیل محدودیتهای روزافزون این گروه بر زنان و دختران، شغل خود را از دست داده است.
او همچنین میگوید که در سالهای گذشته، زمانی که درآمدی داشت، در نمایشگاههای کتاب شرکت میکرد و خرید کتابها به او انگیزه میداد و با مطالعه آنها آرامش مییافت. بانو جویا اضافه میکند: «پیش از حاکمیت طالبان شغلی داشتم و توان خرید کتابها را داشتم. همچنان شور و اشتیاق زیادی برای یادگیری و مطالعه داشتم. حالا که نه مکتبها فعال است، نه شغل و نه دانشگاهی وجود دارد، انگیزهام کم شده و امیدی به آینده ندارم».
بانو جویا میگوید که در خانهاش فضای مناسبی برای مطالعه فراهم نیست و از زمانی که شرایط اقتصادی و اجتماعی تحت حاکمیت طالبان سختتر شده، مدت دو سال است که از مطالعهی کتابها دور مانده است. او افزوده است: «نبود فضای آرام و مناسب برای خواندن، به همراه مشکلات معیشتی، سبب شده که نتوانم به علاقهام که همانا مطالعه است، ادامه دهم».
در همین حال مسوول این نمایشگاه نیز میگوید که نسبت به گذشته مردم استقبال گرمی از این نمایشگاه نداشتند. او از جوانان میخواهد تا با مطالعه کتاب سطح آگاهی و دانش خود را بالا ببرند.
حامد رسولی، برگزارکنندهی این نمایشگاه خیابانی کتاب همچنان گفته است که این نمایشگاه را به مدت ۵ روز به هدف تشویق شهروندان به مطالعه برگزار نموده است.
آقای رسولی میگوید که در سالهای اخیر با گسترش شبکههای اجتماعی و استفاده بیش از حد از آنها، میزان علاقه به فرهنگ مطالعه در میان جوانان کاهش یافته است. او میافزاید: «هدف من این است که جوانان از شبکههای اجتماعی دور شوند و فرهنگ کتابخوانی را در جامعهی خود ترویج دهم؛ چون امروز جوانان تنها وقت خود را در شبکههای اجتماعی میگذرانند و هیچ علاقهای به مطالعه ندارد».
این نمایشگاه خیابانی کتاب در هرات در حالی برگزار شده است که برگزاری نمایشگاههای کتاب پس از تسلط طالبان در کشور کمرونق شده است.