زنان معترض خواستار به‌رسمیت‌شناسی «آپارتاید جنسیتی»
آی‌نور سعیدپور
جنبش فانوس آزادی زنان افغانستان، با انتقاد شدید از سیاست‌های طالبان در برابر زنان و دختران، خواستار به‌رسمیت‌شناسی «آپارتاید جنسیتی» از سوی جامعه‌ی جهانی و سازمان‌های حقوق بشری شد.
این جنبش با برگزاری گردهمایی اعتراضی در مکانی سربسته، تأکید کرد که زنان و دختران افغانستانی در وضعیت «اسفناک» قرار دارند و با «تبعیض سیستماتیک» روبه‌رو هستند. به گفته‌ی این جنبش، سیاست‌های طالبان نه‌تنها حقوق اساسی زنان را نقض کرده؛ بلکه آنان را از ابتدایی‌ترین حقوق انسانی محروم کرده است.
در بیانیه‌ای که از سوی این جنبش منتشر شده و نسخه‌ای از آن به خبرگزاری بانوان افغانستان ارسال شده است، آمده است که حقوق زنان و دختران باید تأمین شود و سازمان‌های حقوق بشری و جامعه‌ی جهانی باید «آپارتاید جنسیتی را به‌رسمیت بشناسند و برای پایان آن اقدام کنند.»
بیانیه‌ی جنبش فانوس آزادی هم‌چنان به وضعیت دشوار زنان و دختران افغانستانی در کشورهای همسایه، به‌ویژه ایران و پاکستان، پرداخته است. در این بیانیه تأکید شده است که سازمان ملل متحد و نهادهای حقوق بشری باید به وضعیت مهاجران افغانستانی، به‌ویژه زنان و دختران، توجه جدی کنند. زنان معترض افزوده که «نقض حقوق مهاجران افغانستانی» در این کشورها به سطحی نگران‌کننده رسیده است و نیازمند اقدام‌های فوری است.
این جنبش در بخش دیگری از بیانیه خود با اشاره به فرمان‌های محدودکننده طالبان علیه زنان و دختران، تاکید کرده است که فرمان‌های طالبان که زنان را از آموزش، کار و حضور اجتماعی محروم کرده است، نمادی «آشکار از آپارتاید جنسیتی» است. زنان معترض می‌گویند که جامعه‌ی جهانی باید این وضعیت را به‌عنوان «جنایت علیه بشریت شناسایی کند و برای رفع تبعیض» و حمایت از زنان افغانستانی گام‌های عملی بردارد.
جنبش فانوس آزادی زنان افغانستان بار دیگر بر ضرورت «عدالت جنسیتی» تأکید کرده و از جامعه‌ی جهانی خواسته است تا برای تحقق حقوق برابر و پایان دادن به تبعیض‌های جاری، حمایت‌های خود را افزایش دهند.
طالبان از زمان بازگشت به قدرت، محدودیت‌های گسترده‌ای بر زنان و دختران اعمال کرده‌اند؛ از جمله ممنوعیت تحصیل دختران بالاتر از صنف ششم، منع اشتغال زنان در بسیاری از بخش‌ها، و محدودیت حضور آنان در فضاهای عمومی. این سیاست‌ها، زندگی میلیون‌ها زن و دختر را تحت تأثیر قرار داده و سبب اعتراض‌های گسترده در داخل و خارج از کشور شده است.
هم‌زمان، مهاجران افغانستانی به‌ویژه در کشورهای همسایه مانند ایران و پاکستان نیز با مشکل‌های جدی مواجه‌اند. از جمله دست‌گیری‌های گسترده، اخراج اجباری، و نقض حقوق بشری که شرایط زندگی آنان را بیش از پیش دشوار کرده است.
