جنبش شنبههای ارغوانی: زنان در افغانستان با حذف سیستماتیک مواجه اند
لیدا بارز
زنان معترض عضو «جنبش شنبههای ارغوانی» میگویند که زنان تحت حاکمیت طالبان، بهطور سیستماتیک حقوق و آزادیهای خود را از دست داده و در معرض حذف قرار دارند.
«جنبش شنبههای ارغوانی»، روز شنبه، پنجم عقرب، با نشر اعلامیهای در برگهی کاربری اکس نگاشته است که طی سه سال اخیر سیاستهای «ظالمانه» طالبان اقدامهای «سختگیرانه» را وضع کرده که عملا افغانستان را به زندان زنان تبدیل کرده است.
زنان معترض میگویند که محدودیتهای طالبان، آموزش دختران و زنان را هدف قرار داده است.
در اعلامیه آمده است که طالبان پس از تصرف کابل، میلیونها دختر را از فرصت یادگیری و توسعه محروم کرده که این «نقض اساسی» حقوق زنان و مانع مشارکت کامل شان از جامعه میشود.
«جنبش شنبههای ارغوانی»، همچنین گفته است که زنان از بسیاری از شغلها منع شده که آنان را به نقشهای خانگی واگذار کرده است. بهباور زنان معترض، این اقدام طالبان، وابستگی اقتصادی زنان را بیشتر میکند.
در اعلامیهی این جنبش بیان شده است: «محرومیتهای آموزشی پیامدهای عمیقی نه تنها برای تک تک زنان بلکه برای کل اقتصاد کشور دارد، زیرا زنان ماهر و آموزش دیده از مشارکت در توسعه اجتماعی محروم هستند».
طالبان قانون لباس و محدودیتهای سختگیرانهای را برای تحرک وضع کردهاند که زنان را ملزم به همراهی محرم مرد در مکانهای عمومی میکنند.
زنان معترض میگوید: «مقررات طالبان فضای ترس و انزوا را ایجاد میکند و تبعیض جنسیتی را بیشتر میکند. زنانی که جرات میکنند از قانونهای طالبان سرپیچی کنند با مجازاتهای شدیدی از جمله خشونت و زندان مواجه میشوند».
«جنبش شنبههای ارغوانی»، با توجه به بحران صحی در افغانستان میگوید که دسترسی به مراقبتهای بهداشتی در سه سال اخیر «بدتر» شده است. در اعلامیه بیان شده که بسیاری از کارکنان مراقبتهای بهداشتی زن اخراج شدهاند و زنان برای دریافت درمانهای پزشکی، بهویژه در زمینهی سلامت باروری، با موانعی مواجه هستند.
بهباور زنان معترض: «عدم دسترسی به خدمات ضروری، وضعیت ناامن زنان افغانستانی را تشدید میکند و سلامت جسمی و روانی آنان را تهدید میکند».
در اعلامیهی منتشر شده آمده است: «جامعهی بینالمللی اقدامهای طالبان را محکوم کرده است؛ اما تلاش کرده است تا یک واکنش موثر را فرموله کند».
طالبان، در سه سال اخیر محدودیتهای ویژهی بر حقوق زنان وضع کردهاند. اقدامهای این گروه با واکنشهای تند جامعهی جهانی مواجه شده است. کارشناسان سازمان ملل متحد نیز دستورهای طالبان را مصداق عینی «آپارتاید جنسیتی» دانسته و خواستار بررسی آن در افغانستان شدهاند.