آینده‌ در گرو ناامیدی؛ ۸۰ درصد دختران افغانستانی محروم از آموزش

سفارت امریکا برای افغانستان می‌گوید که ۸۰ درصد دختران افغانستانی از آموزش محروم هستند. هم‌زمان با این، شماری از دختران دانش‌آموز نیز می‌گویند که با گذشت هر روز از بازگشایی نهادهای آموزشی ناامیدتر می‌شوند. 

سفارت امریکا برای افغانستان که اکنون از قطر فعالیت می‌کند، روز (چهارشنبه، ۱۴ سنبله) با نشر پستی در شبکه‌ی اجتماعی اکس می‌گوید که ۲.۵ میلیون دختر در افغانستان به آموزش دست‌رسی ندارند. 

این سفارت افزوده است که از حق آموزش برای همه پشتبانی صورت گیرد. 

سفارت امریکا در این مورد نوشته است: “بیایید از تعلیم برای همه پشتیبانی نموده و اطمینان حاصل کنیم تا هر دختر افغانستانی تعلیمی را که شایسته‌ی آن است به‌دست بیاورد”. 

دختران ناامیدانه در انتظار بازگشت به مکتب

مهدیس، باشنده‌ی کابل و دانش‌آموز صنف یازدهم در یکی از مکتب‌های دولتی کابل است. او پس از حاکمیت طالبان مانند میلیون‌ها دختر دیگر محکوم به خانه‌نشینی شده است.

او می‌گوید که سه سال محرومیت از آموزش و سایر حقوق‌اش را به دشواری سپری کرده است. به گفته‌ی خودش، این محرومیت و گذر از هدف‌ها و آرزوهایش، او را به مشکل روانی دچار کرده است. 

مهدیس می‌افزاید که با گذشت زمان گوشه‌گیر و پرخاش‌گر شده است. “هرروز که می‌گذره گوشه‌گیرتر می‌شوم. از هیچ‌کس خوشم نمیایه. فقط ناراحت استم. خوش دارم تنها باشم. خیلی پرخاش‌گر شدم. همرای هرکس جنگ و سروصدا می‌کنم. گاهی میگم حتما روانی شدم”. 

او، می‌افزاید که دوست داشت یک نظامی شود و برای آزادی وطن‌اش مبارزه کند. مهدیس به بخش نظامی علاقه‌مندی ویژه‌ی داشت و حتا این مساله را به خانواده‌اش نیز در میان گذاشته بود؛ اما با مخالفت خانواده مواجه شده بود. می‌گوید که توان راضی‌کردن خانواده‌اش و مقابله با توبوهای فرهنگی را داشت تا به هدف‌اش برسد؛ اما اکنون طالبان رویایش را نابود کرده است. 

این دانش‌آموز می‌افزاید که از این وضعیت ناراحت است؛ اما بازهم انتظار دارد که شاید طالبان به آنان اجازه‌ی آموزش را بدهد. “خیلی ناراحتم. یگان‌بار میگم نه، شاید طالبان بانه که پس مکتب و دانش‌گاه برویم. میگم تا آخر که ای رقم نمی‌مانه”.

مدینه، باشنده‌ی مزارشریف در سال ۱۴۰۱، از مکتب فارغ شده و یک‌ سال صنف‌های پیش‌کانکوری را نیز سپری کرده تا با سپری‌کردن آزمون کانکور، در رشته‌ی دل‌خواه‌ی خود در یکی از دانش‌گاه دولتی کامیاب شود. 

طالبان، در نخستین سال حاکمیت‌شان از دختران فارغ صنف دوازدهم آزمون کانکور را گرفتند. این اقدام طالبان، سبب امیدی در دل مدینه شده بود که می‌تواند به دانش‌گاه برود. می‌گوید که یک سال را سخت تلاش کرده و درس خوانده بود؛ ولی طالبان، اشتراک دختران در آزمون کانکور را نیز ممنوع کرد. 

مدینه می‌افزاید که میلیون‌ها دختر در سه سال گذشته در سرنوشت نامعلومی به‌سر می‌برند و هیچ تصوری از آینده‌ی شان ندارند. به گفته‌ی این دانش‌آموز، دختران در حاکمیت طالبان روحیه‌ی‌شان را از دست داده و نمی‌توانند در وضعیت کنونی به هدف‌ها‌ی‌شان دست یابند. 

این دانش‌آموزش در مورد هدف‌های از دست‌رفته‌اش و وضعیت روانی‌اش چنین حکایت می‌کند: “نمی‌توانیم به‌ جاهای‌ که می‌خواستیم، برسیم و به همین خاطر خیلی متاثر و ناراحت هستیم. همه‌ی رویاهای خودمان را از دست دادیم”.

محرومیت از آموزش، اقدامی برای حذف زنان از جامعه

کویتا، یکی از فعالان حقوق زن می‌گوید که طالبان در دور اول حاکمیت‌شان نیز نشان دادند که با زنان، آموزش و کارشان “سرستیز” دارند و اکنون نیز این سیاست‌شان را ثابت کردند. 

این فعال حقوق زن به این باور است که همه‌ی اقدام‌های طالبان به هدف حذف زنان از جامعه انجام می‌شود. 

او تاکید دارد که این گروه برای رسیدن به چنین هدفی از اجرایی‌کردن هیچ اقدامی خودداری نمی‌کند. کویتا می‌افزاید که طالبان، آموزش و کار زنان را نیز به هدف حذف زنان از جامعه انجام داده است. 

او در این باره چنین می‌گوید: “طالبان یک گروه تروریستی و افراطی است. اولین اقداماتی که این‌ها در افغانستان آمدند و انجام دادند، حذف زنان از جامعه بود. بیش‌تر به‌خاطر حذف زنان از جامعه‌ی افغانستان از عرصه‌های مختلف، این‌ها تلاش دارند که زنان را از جامعه حذف بکنند. به همین خاطر آن‌ها مخالف درس و تحصیل زنان است”.

سفارت امریکا در حالی می‌گوید که از حق آموزش برای همه حمایت شود که طالبان پس از امضای توافق‌نامه‌ی دوحه با ایالات متحده، پس از بیست سال دوباره به قدرت برگشت. 

پس از خروج شتاب‌زده‌ی نیروهای خارجی از افغانستان، طالبان بار دیگر محدودیت‌ها بر زنان را وضع و اجرا کرد. 

محرومیت از آموزش‌های بالاتر از صنف ششم، از نخستین محدودیت‌های وضع شده بر زنان و دختران بود. 

مقام‌های وزارت معارف و تحصیلات عالی این گروه در ابتدا گفته‌ بودند که آموزش دختران تا “امر ثانی” ممنوع است؛ اما با گذشت سه سال نه تنها که این محدودیت لغو نشد؛ بلکه اکنون حتا صدا و صورت زنان نیز عورت پنداشته می‌شود. 

پیش‌تر، ندامحمد ندیم، وزیر تحصیلات عالی طالبان گفت که حتا پرسش درمورد آموزش دختران تا “امر ثانی” ممنوع است. 

گفتنی‌ست که اکنون یک هزار و ۸۰ روز از بسته ماندن مکتب‌های بالاتر از صنف ششم می‌گذرد.