گشایش نمایش‌گاه «عالیست افغانیست» با حضور زنان در هرات

نمایش‌گاه سه روزه‌ی «عالیست افغانیست»، برای دومین بار با حضور صد‌ها اشتراک کننده‌ی زن در ولایت هرات افتتاح شد. کارآفرین‌های زن از ولایت‌های مختلف به هدف بازاریابی و فروش محصولات داخلی شان در این نمایش‌گاه شرکت کرده‌اند؛ اما از عدم دست‌رسی به بازار‌های جهانی و کم‌بود فروشات شان شکایت دارند.

این نمایش‌گاه روز شنبه، ۱۹ جوزا در «سالن آسمان» در ولایت هرات افتتاح شد. فرآورده‌های مختلف داخلی و صنایع دستی زنان در دست‌کم ۶۵ غرفه به نمایش گذاشته شده که بیش‌تر این غرفه‌ها مربوط به کارآفرینان زن در ولایت هرات است.

مرسل دانش -نام مستعار- باشنده‌ی هرات و مسوول غرفه‌ی «صنایع‌چوبی» است. او می‌گوید که با هزینه‌ی شخصی و چالش‌های فراوان این غرفه‌‌ را در نمایش‌گاه برپا کرده‌‌ تا با فروش برخی از صنایع دست‌ساز خود امرار معاش کند.

مرسل می‌گوید: «تمام سرمایه‌ی مصرف‌شده بالای غرفه‌ی ما شخصی است. من انتظار دارم که فروشات خوبی در روز‌های آینده داشته باشیم. علا‌وه‌بر پرداخت کرایه‌ی هنگفت غرفه‌، چیزی دست‌گیر خود ما نیز شود».

مرسل دست‌کم شش سال می‌شود که مصروف این هنر است. او می‌افزاید که در بخش صنایع‌چوبی، خودآموز بوده و اکنون نیز بدون حمایت مالی کسی، شروع به کار کرده است: «زحمت کشیدم و تلاش کردم تا این هنر را یاد گرفتم. با وجود دست‌رسی نداشتن به نهاد‌های کمک‌ کننده، بازهم اکنون بسیار خوشحالم که با ۹ نفر از همکارانم به‌شمول مردان، مصروف تولید صنایع‌چوبی هستیم».

این کارآفرین نوجوان، صنایع‌چوبی از جمله وسایل خانه، تولید می‌کند. او برگزاری این نمایش‌گاه را فرصتی برای آشنایی با سلیقه و خواسته‌های مردم می‌داند:” دوست دارم با خواسته‌های مردم آشنا شوم و بیش‌تر روی وسایلی کار کنم که عام‌پسند باشد”.

تولیدات مرسل شامل میوه‌دانی، بشقاب، قاشق و شانه‌هایی برای موی‌سر است که تمامی آن‌ها با چوب ساخته شده است.

برخی دیگر از کارآفرینان زن، اشتراک در چنین نمایش‌گاه‌ها را فرصتی برای فروش محصولات قیمتی و کم‌یاب عنوان می‌کنند.

آناهیتا پارسا، مدیر مسوول کارگاه خیاطی «بانوی شهر» از شهر مزار شریف به این نمایش‌گاه اشتراک کرده‌است. او که در یکی از غرفه‌ها مصروف فروش لباس‌های محفلی‌ست، می‌گوید که هر یک از تولیدات‌اش، تا حدود «۳۵‌‌هزار افغانی» هزینه برداشته است.

خانم پارسا، تجربه‌ی بیست ساله در عرصه‌ی کارآفرینی دارد. او با ابراز خرسندی از استقبال گرم زنان می‌افزاید: «از راه دور به‌هدف بازاریابی به این نمایش‌گاه آمدم و خوش‌بختانه در روز نخست با استقبال گرم زنان هراتی، روبه‌رو شدم. حضور پررنگ زنان، فرصت عالی برای فروش لباس‌های‌ست که با هزینه‌های زیاد تا حدود یک‌هزار دالر هم مصرف شده‌است».

در این نمایش‌گاه که کارآفرینان زن از ولایت‌های بدخشان، بلخ، جلال‌آباد، لغمان و قندهار نیز شرکت کردند، انواع مختلف لوازم آرایشی و زیور‌آلات زنانه را نیز به نمایش گذاشته‌اند.

نوریه رسولی، -نام مستعار- دختر بازمانده از آموزش که مصروف فروشند‌گی زیورآلات زنانه‌ از جمله دست‌بند، گوش‌واره، گردنبند‌ها و انواع کیف‌ها در این نمایش‌گاه است، هم‌چنان از زنان می‌خواهد که با خریداری و استفاده از تولیدات داخلی به رونق کار آنان بی‌افزایند.

وی که مدت شش سال می‌شود مصروف هنر جواهر‌سازی است، می‌گوید؛ دست‌رسی نداشتن به بازار کار و نهاد‌های حامی، جز بزرگ‌ترین چالش‌های فراراه او بوده که نمی‌تواند با هزینه‌ی شخصی محصولات بهتری را به بازار عرضه کند.

«زنان استقبال زیادی می‌کنند از چنین هنر‌هایی؛ اما به‌دلیل فقر و تنگ‌دستی خریداری نمی‌کنند. متأسفانه فروشات من کم است. اگر از طرف نهاد‌های حمایت کننده تمویل شوم، شاید زیورات بهتری تولید کنم و به فروش برسانم».

نمایش‌گاه «عالیست افغانیست» صنایع دستی و تولیدات داخلی چون پوشاک، مواد غذایی و انواع شوینده، لوازم تزئینی، ظروف سفالی، قالین‌های دست‌باف و انواع مختلف تابلو‌های نقاشی شده به نمایش گذاشته شده است.‌ در این میان لباس‌های محفلی جز پر بازدیدترین غرفه‌ها تاکنون بوده‌است.

شمیم رؤفی، باشنده‌ی شهر مزار شریف و یکی دیگر از فروشنده‌های لباس‌های محفلی در این نمایش‌گاه بیان می‌کند؛ زنان و دختران علاقه‌مندی بیش‌تری به لباس‌های «سنتی» نشان می‌دهند و او با به نمایش گذاشتن این گونه لباس‌ها در پی ترویج فرهنگ‌ افغانستانی در سطح جهان است.

او که از مزار به هرات آمده است، می‌گوید که هزینه‌ی زیادی را مصرف کرده و می‌خواهد که تولیدات وی به‌فروش برسد. «هدف من فروش لباس‌های افغانستانی است. بیش‌تر این لباس‌ها با دست خامک‌دوزی شده است که قیمت هر کدام تا حدود ده‌هزار افغانی می‌رسد. در کل ۱۰۰‌هزار افغانی روی غرفه‌ی خود هزینه کردم».

این نمایش‌گاه به مدت سه روز در یکی از تالار‌های بزرگ شهر هرات به‌نام «آسمان» در بخش‌های جداگانه جریان دارد.

مسوولان این نمایش‌گاه را فرصتی برای خودکفایی زنان و معرفی تولیدات داخلی به سطح کشور و جهانی می‌دانند.

حفیظه امیری، مسوول و برگزار کننده‌ی این نمایش‌گاه هدف از برگزاری این نمایش‌گاه را حمایت از تولیدات داخلی و ایجاد زمینه‌‌ی کار برای زنان عنوان کرده است.

خانم امیری می‌گوید «ما می‌خواهیم مردم خود را با تولیدات داخلی کشور شان آشنا بسازیم. تا روزی شود که تولید‌کننده و مصرف‌کننده هر دو خود مردم عزیز ما باشند».

او هم‌چنان بیان می‌کند که علاوه‌بر ولایت‌های بدخشان و بلخ، هرات نیز جز ولایت‌هایی است که زنان استقبال گرم از این نمایش‌گاه دارند: «این بار دوم است که در ولایت هرات این نمایش‌گاه را برگزار می‌کنیم. شوروشوق زنان هرات بسیار زیاد است».

وی می‌گوید که از حکومت فعلی کدام خواسته‌ی ندارد؛ ولی از مردم افغانستان می‌خواهد که دست‌به‌دست هم داده و کشور خود را بسازند: «همان گونه که از وطن به عنوان مادر یاد می‌کنیم، بیایید به عنوان فرزندان این وطن زخمی خود را بسازیم».

با این حال شماری از بازدیدکنندگان، برگزاری چنین نمایش‌گاه‌هایی را «مفید» دانسته و می‌گویند که در شرایطی که زنان افغانستانی از حق کار و آموزش محروم استند، این نمایش‌گاه‌ها زمینه‌ی رشد و شکوفایی آنان را مساعد می‌سازد.

افسانه، یکی از بازدیدکنندگان این نمایش‌گاه می‌افزاید که زنان با دیدار و حضور در عرصه‌ی تجارت‌های کوچک تلاش دارند که با محدودیت‌ها و خانه‌نشینی مبارزه کنند. «من با حضور پررنگ زنان و استقبال آنان ازین نمایش‌گاه به این پی بردم که ما زنان افغانستانی، اکنون فقط به دنبال راه گریزی از محدودیت‌های طالبان هستیم».

زنان کارآفرین از طالبان می‌خواهند که هزینه‌‌ی کرایه‌ی غرفه‌ها را کاهش داده‌ و هرچه زودتر محدودیت‌های کاری را از سر راه زنان و دختران بردارد.

گزارش‌گر: حدیث حبیب‌یار