تیپ پوست تان را می‌شناسید؟
پوست انسان یک مرز آسیب پذیر میان انسان و جهان اوست. انسان در پوست خود زندگی می‌کند و با پوست خود با جهان در تماس است. این عضو مهم در بدن انسان، مثل یک آیینه است و تصویر سلامت و بیماری انسان را به خوبی نمایش میدهد.
برای مراقبت از پوست، شناختن تیپ پوست لازمی است. بهترین دسته بندی تیپ‌های پوست، دسته بندی فیتزپاتریک (Fitzpatrick’s kin phototypes) است. این دسته بندی توسط توماس ب. فیتزپاتریک (Thoms B. Fitzpatrick) در سال 1975 میلادی انجام شد. دو معیار اساسی این دسته بندی عبارت اند از:
- مقدار میلانین در پوست. میلانین یک نوع رنگدانه است که تعیین کننده رنگ پوست انسان است. تنوع رنگ پوست انسان‌ها، از سفید روشن تا سیاه تاریک، به مقدار میلانین در پوست ربط دارد. میلانین در پوست‌های روشن و سفید کم است و هر قدر مقدار میلانین بیشتر شود، رنگ پوست تیره تر می‌شود.
- عکس العمل پوست هنگامی که در معرض شعاع مستقیم آفتاب قرار می‌گیرد. معمولا به مدت سی دقیقه فرد را در معرض شعاع آفتاب قرار می‌دهند. پوست سفید به زودی دچار سوختگی شده و کمتر برنزه (رنگ قهوه ایی مایل به زرد و براق) می‌شود. پوست‌های سیاه کمتر دچار سوختگی می‌شوند و به زودی برنزه می‌شوند.
به اساس این دسته بندی، پوست انسان به شش تیپ مختلف تقسیم شده است. خلاصه شش تیپ پوستی:
تیپ 1: کسانی که پوست سفید و رنگ پریده و موهای بور یا سرخ دارند تیپ پوست شان یک است. وقتی که در معرض شعاع ماورا بنفش قرار می‌گیرند، به زودی دچار آفتاب سوختگی می‌شوند. اما پوست شان هرگز برنزه (رنگ قهوه یی مایل به زرد و براق) نمی‌شود.
تیپ 2: پوست سفید و لطیف است. رنگ موها سرخ و رنگ چشم آبی و یا سبز بوده به زودی دچار سوختگی می‌شود. به صورت بسیار خفیف برنزه می‌شود.
تیپ 3: رنگ پوست سفید کریمی بوده و رنگ مو و چم متنوع بوده است. وقتی در معرض شعاع ماورا بنفش قرار می‌گیرد دچار سوختگی خفیف شده و به گونه یکنواخت برنزه می‌شود.
تیپ 4: دارای پوست قهو های یا قهو های تیره می باشند. رنگ مو در این گروه قهوهای یا قهوهای تیره می‌باشد و رنگ چشم فندقی یا قهوهای می‌باشد. پوست این افراد براحتی برنزه می‌شود ولی بندرت می‌سوزد.
تیپ 5: هندی‌ها از این تیپ پوست برخوردار اند. رنگ پوست قهوهای تیره و رنگ چشم قهوهای و رنگ موی قهوهای تیره می‌باشند. این نوع پوست به راحتی برنزه شده و سریعا تیره می‌شود و به ندرت دچار سوختگی می‌شود.
تیپ 6: این افراد پوستی دارند که حتی در مناطقی از بدن که هرگز در معرض آفتاب قرار نمی‌گیرد ، تیره است . وقتی در معرض آفتاب قرار می‌گیرند ، پوست آنان به قهوهای تیره یا سیاه در می‌آید . این افراد هرگز آفتاب سوخته نمی‌شوند. این تیپ پوستی در مردم افریقا دیده می‌شود.
تیپ‌های پوستی معمول در افغانستان نظر به مناطق جفرافیایی فرق می‌کند. در کل تیپ‌های نوع 2 تا 4 در افغانستان وجود دارد. مثلا مردمان ولایات مرکزی و ولایات بدخشان و تخار دارای پوست تیپ 2 اند. در هرات و ولایت‌هایی که گرم و آفتابی اند، تیپ‌های 3 تا چهار وجود دارد.
نویسنده: داکتر راشد رامز
